Thời điểm hiện tại, trên địa bàn xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn có 13 cơ sở chế biến chè, trong đó có 2 cơ sở đã đăng ký kinh doanh và được cấp phép sử dụng NHCN Suối Giàng - Yên Bái, còn 11 cơ sở sản xuất dưới hình thức hộ gia đình, chưa đăng ký sản xuất, kinh doanh và không được cấp phép sử dụng nhãn hiệu này. Đoàn đã kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh chè sử dụng NHCN Suối Giàng - Yên Bái (Hợp tác xã Suối Giàng, Nhà máy Chè Suối Giàng thuộc Công ty TNHH Đức Thiện), khảo sát một số cơ sở sản xuất, kinh doanh chè Suối Giàng trên địa bàn xã Suối Giàng. Quá trình kiểm tra cho thấy: các cơ sở đã thực hiện tốt các quy định về quy chế quản lý và sử dụng NHCN Suối Giàng - Yên Bái cho sản phẩm chè của xã Suối Giàng.

Cụ thể: đã được cơ quản quản lý NHCN cấp phép sử dụng NHCN, việc in NHCN trên các chủng loại bao bì sản phẩm và chấp hành nghiêm túc quy định về in tem, quản lý tem chống giả mang NHCN theo quy định của cơ quan quản lý.

Ngày 1/11/2012, Cục Sở hữu trí tuệ đã ban hành Quyết định số 62700/QĐ- SHTT về cấp Giấy chứng nhận đăng ký NHCN Suối Giàng - Yên Bái cho sản phẩm chè của xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn. Sở Khoa học và Công nghệ là chủ sở hữu NHCN, Chi cục TĐC tỉnh Yên Bái là cơ quan được giao quản lý NHCN. Để quản lý tốt chất lượng sản phẩm được cấp Giấy chứng nhận đăng ký NHCN, Sở Khoa học và Công nghệ đã ban hành Quyết định số 47/QĐ-SKHCN ngày 07/5/2012 về việc Ban hành Quy chế quản lý và sử dụng NHCN Suối Giàng - Yên Bái cho sản phẩm chè của xã Suối Giàng, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái.

Từ khi được công bố sản phẩm mang NHCN, giá trị sản phẩm chè Suối Giàng đã tăng rõ rệt, nguyên liệu chè búp tươi mua của người trồng chè tăng từ bình quân 5.000 - 7.000 đồng/kg chè tươi lên từ 17.000 - 20.000 đồng/kg (với chè 1 tôm 2 lá).

Việc quy định sử dụng tem chống giả mang NHCN Suối Giàng - Yên Bái được dán trên tất các các loại bao bì sản phẩm của chè mang NHCN đã phát huy tốt tác dụng bảo vệ và phát triển thương hiệu. Đó là dấu hiệu nhận biết giúp người tiêu dùng phân biệt chè Suối Giàng chính hiệu đang được sử dụng NHCN với loại chè hiện mang nhãn Suối Giàng do các hộ gia đình hoặc cơ sở chế biến chè khác sản xuất mà chất lượng hiện chưa quản lý được.

Đoàn kiểm tra đã tiến hành lấy mẫu chè tại bộ phận đóng gói sản phẩm của 2 cơ sở được phép sử dụng NHCN đi thử nghiệm chất lượng tại Phòng Phân tích đất và Chất lượng nông sản VILAS645 thuộc Viện khoa học kỹ thuật Nông, lâm nghiệp miền núi phía Bắc.

Kết quả: không phát hiện dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và hàm lượng vi sinh vật, hàm lượng kim loại nặng trong giới hạn cho phép, hàm lượng các hợp chất sinh hóa như Tanin là 29,89%-35,5% (thấp hơn giới hạn cho phép ~1,75%), Axit Amin là 1,55%-2,02% (cao hơn giới hạn cho phép ~ 0,195%), chất hòa tan là 40%-46,9% (nằm trong giới hạn cho phép). Chất lượng mẫu chè đem phân tích đạt yêu cầu so với tiêu chuẩn chất lượng chè quy định mang NHCN.

Theo Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Văn Chấn thời gian qua, khi thu hoạch vụ chè lứa đầu tiên trên địa bàn xã Suối Giàng xuất hiện một số thương lái các nơi đến thu mua chè tươi xã Suối Giàng để sản xuất chè vàng với giá từ 12.000 đồng/kg đến 15.000 đồng/kg. Tình trạng này làm xáo động thị trường nguyên liệu, gây khó khăn cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Người dân trồng chè vì lợi ích trước mắt đã thu hái chè không đúng quy trình kỹ thuật, làm ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng chè Suối Giàng.

Đối với việc quản lý 11 cơ sở chế biến chè xanh quy mô hộ gia đình thuộc xã Suối Giàng không đăng ký sản xuất, kinh doanh, trên nhãn sản phẩm mang tên chè Suối Giàng và địa chỉ các hộ sản xuất là vấn đề khó quản lý về chất lượng sản phẩm chè. Do các hộ sản xuất, chất lượng không ổn định, gây khó khăn cho người tiêu dùng trong lựa chọn, phân biệt giữa chè Suối Giàng được sử dụng NHCN Suối Giàng - Yên Bái với chè Suối Giàng do các hộ gia đình chế biến. Vấn đề này nếu không có biện pháp quản lý và sớm được giải quyết sẽ ảnh hưởng đến thương hiệu chè Suối Giàng.

  Đào Minh Hoa (Chi cục TĐC tỉnh Yên Bái)