Mù Cang Chải có tổng diện tích đất tự nhiên trên 119.773ha, trong đó diện tích đất có rừng trên 72.686ha (rừng tự nhiên trên 53 nghìn ha, rừng trồng gần 19.500ha), tỷ lệ che phủ rừng đạt 60,27%. Toàn bộ diện tích rừng nằm trên lưu vực sông Đà cung cấp dịch vụ cho nhà máy thủy điện Hòa Bình, Sơn La, Nậm Chiến 1,2, Huội Quảng và các thủy điện trong tỉnh như: Mường Kim, Hồ Bốn, Khao Mang Thượng, Khao Mang… nên công tác bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn huyện có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp nguồn nước sinh hoạt, phục vụ sản xuất của nhân dân, bảo vệ môi trường sinh thái vùng đầu nguồn, điều tiết nguồn nước cho các công trình thủy điện...

Qua thực hiện chính sách chi trả DVMTR, nhận thức và trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền và nhân dân về công tác bảo vệ, phát triển rừng đã được nâng lên rõ rệt. Tỷ lệ che phủ rừng tiếp tục tăng lên, các vụ vi phạm liên quan đến rừng được hạn chế. Đây là những kết quả bước đầu rất tích cực, là tiền đề cho người trồng rừng, bảo vệ rừng yên tâm, có thu nhập ổn định từ rừng, góp phần quan trọng trong việc nâng cao thu nhập từ rừng cho người dân địa phương.

Đến nay, trên địa bàn toàn huyện đã có trên 122.195 lượt ha rừng được chi trả từ nguồn DVMTR với 17.713 lượt hộ gia đình được hưởng lợi từ nhận khoán bảo vệ rừng ổn định lâu dài, tổng kinh phí chi trả 42,5 tỷ đồng. Số tiền này đã góp phần nâng cao thu nhập, xóa đói giảm nghèo cho đồng bào vùng cao.

Ông Lê Văn Hùng - Giám đốc Ban Quản lý rừng phòng hộ của huyện cho biết: “Việc giao khoán rừng để chi trả DVMTR trên địa bàn huyện có ý nghĩa quan trọng đối với chủ trương quản lý rừng bền vững, làm cho rừng thật sự có chủ và người dân được hưởng lợi khi quản lý bảo vệ rừng. Qua đó, nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các đối tượng được hưởng lợi từ rừng, hiệu quả quản lý, sử dụng và bảo vệ rừng cũng được nâng lên”.

Là một trong những xã có diện tích rừng lớn với gần 3.000ha, trong đó rừng tự nhiên gần 1.400ha, rừng trồng phòng hộ trên 1.600ha, diện tích rừng được phân đều ở 6 thôn bản, qua hai năm thực hiện chính sách chi trả DVMTR, xã Dế Xu Phình đã nhận được tổng số tiền 2.365.920.000 đồng.

Anh Hảng A Chua - Trưởng bản Háng Cuốn Rùa, xã Dế Xu Phình cho biết: “Bản mình có 223ha rừng trồng phòng hộ được giao khoán bảo vệ cho 31 hộ với 219 nhân khẩu. Hai năm qua, bản mình nhận được gần 167 triệu đồng tiền bảo vệ. Có tiền này bà con mình phấn khởi lắm. Số tiền đã phần nào giúp bà con mình bớt khó khăn. Có tiền, bà con cũng ý thức hơn trong công tác bảo vệ rừng. Bản mình thường xuyên tuần tra bảo vệ diện tích rừng, nhất là vào mùa khô hanh để rừng phát triển, bà con sẽ có cuộc sống ấm no”.

Có thể nói, chính sách chi trả DVMTR trên địa bàn huyện vùng cao Mù Cang Chải đã đạt được những kết quả đáng khích lệ, là tiền đề cho người dân có rừng tiếp tục phát triển các nguồn lợi từ rừng, qua đó góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo, bảo vệ môi trường sinh thái và nâng cao tỷ lệ che phủ rừng trên địa bàn huyện.

Tuy nhiên, để chính sách thực sự đi vào đời sống, các cấp, các ngành cần sớm ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện và chế tài xử lý đối với những đơn vị sử dụng dịch vụ không thực hiện chi trả tiền DVMTR để bảo đảm quyền lợi cho người dân làm nghề rừng; cần sớm xác định ranh giới, diện tích rừng cho từng chủ rừng trong lưu vực cung ứng DVMTR; tăng cường công tác giám sát, đánh giá thực hiện chính sách chi trả DVMTR giữa các nhóm hộ, cộng đồng dân cư, hộ gia đình nhận khoán bảo vệ rừng lâu dài với các bên liên quan để bảo đảm công khai, công bằng và minh bạch trong việc thực hiện chi trả; đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền chính sách và hướng dẫn các tổ chức, cá nhân sử dụng DVMTR có hiệu quả…

Hồng Duyên