Ngày 27 tháng 3 cách đây 69 năm, mặc dù trong điều kiện muôn vàn khó khăn, thử thách của Nhà nước dân chủ cộng hòa còn non trẻ nhưng Chủ tịch Hồ Chí Minh đã quan tâm sâu sắc đến sức khỏe của toàn dân và ký Sắc lệnh số 38 về việc thiết lập trong Bộ Quốc gia Giáo dục một Nha Thanh niên và Thể dục. Cũng trong ngày 27/3/1946, Bác đã viết Lời kêu gọi toàn dân tập thể dục. Sự kiện lịch sử này được chọn là mốc đánh dấu sự ra đời của ngành thể dục thể thao (TDTT) nước ta sau này.

Bằng cách đặt vấn đề ngắn gọn, súc tích, dễ hiểu và đầy sức thuyết phục, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu rõ tầm quan trọng của sức khỏe. Người viết: “Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành công, mỗi một người dân yếu ớt, tức là làm cho cả nước yếu ớt một phần; mỗi một người dân mạnh khỏe, tức là làm cho cả nước mạnh khỏe. Vậy nên luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi người dân yêu nước…”.

Bác Hồ khẳng định “Dân cường thì nước thịnh” và mong muốn “Đồng bào ta ai cũng gắng tập thể dục” và nêu tấm gương sáng: “Tự tôi ngày nào cũng tập”. Chỉ 2 tháng sau, ngày 26/5/1946, Người đến dự lễ phát động “Ngày Thanh niên vận động”. Tại đây, Bác đã phát động phong trào “Khỏe vì nước”, mở đầu cho phong trào rèn luyện thân thể trong đông đảo quần chúng nhân dân.

Trong cuộc kháng chiến chống Pháp, phong trào “Khỏe vì nước” đã góp phần quan trọng nâng cao sức khỏe để chiến đấu “Chống giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm”. Thể dục thể thao cũng theo từng đoàn dân công, từng đoàn vệ quốc ra trận, góp phần làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ xâm lược, phong trào “Luyện vai trăm cân, rèn chân vạn dặm” cũng đã thu hút hàng triệu người dân Việt Nam tham gia rèn luyện thân thể, nâng cao sức khỏe, góp phần giành thắng lợi bằng Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, kết thúc cuộc kháng chiến thần thánh trường kỳ giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Trong thời kỳ đất nước hòa bình, đặc biệt là trong những năm thực hiện đường lối đổi mới đất nước do Đảng ta khởi xướng, thể dục thể thao tiếp tục được quan tâm. Với khẩu hiệu “Khỏe để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, các phong trào TDTT liên tục được phát động trong các đối tượng. Những năm gần đây, sự gắn kết giữa phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” với phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” đã góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng, phát triển kinh tế, xã hội, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân cả nước nói chung và đồng bào các dân tộc tỉnh Yên Bái nói riêng.

Nhìn lại chặng đường 69 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành của thể thao Yên Bái, dưới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh cùng sự phối hợp của các cấp, các ngành, chúng ta vui mừng và tự hào nhận thấy với sự đồng lòng và quyết tâm cao của các thế hệ cán bộ, huấn luyện viên, vận động viên và những người làm công tác TDTT, sự nghiệp TDTT Yên Bái đã đạt được một số thành tựu đáng ghi nhận.

Về TDTT quần chúng, các hoạt động TDTT quần chúng tiếp tục được mở rộng, đi vào chiều sâu trong các đối tượng và địa bàn ở cơ sở theo hướng xã hội hóa. Đại hội TDTT tỉnh Yên Bái lần thứ VII, năm 2014 đã được tổ chức với quy mô hoành tráng. Chương trình đồng diễn, biểu diễn nghệ thuật, xếp hình, xếp chữ phong phú, hấp dẫn trong lễ khai mạc cùng với sự đua tài của gần 800 vận động viên đến từ gần 30 đoàn thể thao, tranh 108 bộ huy chương của 15 môn thể thao hiện đại và thể thao dân tộc đã khẳng định sự tiến bộ vượt bậc của thể thao tỉnh Yên Bái sau chu kỳ 4 năm. Tính đến năm 2014, Yên Bái đã đạt tỷ lệ gần 29% dân số tham gia tập luyện thường xuyên (đạt tỷ lệ bình quân chung của toàn quốc); hơn 500 câu lạc bộ TDTT cơ sở thường xuyên hoạt động có hiệu quả; trên 18% số gia đình đạt danh hiệu “Gia đình thể thao”.

Các môn thể thao dân tộc, các trò chơi dân gian ngày càng được khôi phục và phát triển mạnh mẽ, góp phần khai thác, giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc. Công tác xã hội hóa TDTT đạt được một số kết quả ban đầu đáng phấn khởi. 5 liên đoàn thể thao, hơn 50 hội thể thao ở các huyện, thị xã, thành phố đã được thành lập và đi vào hoạt động ổn định. Bước đầu, chúng ta đã huy động được những nguồn lực xã hội ngoài nguồn ngân sách Nhà nước hàng trăm triệu đồng mỗi năm để đầu tư trực tiếp vào lĩnh vực TDTT như: xây dựng cơ sở vật chất, tổ chức thi đấu các giải thể thao…

Thể thao thành tích cao tiếp tục có bước phát triển mạnh mẽ, đáng ghi nhận. Hàng năm, thể thao Yên Bái đều giành từ 55 đến 60 huy chương các loại tại các giải đấu toàn quốc, khu vực và quốc tế. Đặc biệt, vận động viên trẻ Vũ Thị Ly đã giành Huy chương Bạc tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á, SeaGAMES 27 năm 2013 tổ chức tại Mi-an-ma.

Cũng trong năm 2013, Đội Bóng đá Nhi đồng tỉnh Yên Bái lần đầu tiên giành Huy chương Đồng toàn quốc. Năm 2014, bên cạnh giành 11 huy chương vàng tại các giải quốc gia, vận động viên trẻ Hà Thị Thu còn xuất sắc giành 2 huy chương vàng, 1 huy chương bạc tại Giải Vô địch điền kinh trẻ Đông Nam Á; 2 huy chương vàng tại Giải Điền kinh học sinh Đông Nam Á.

Tại Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ VII tổ chức tại Nam Định tháng 12/2014, đoàn vận động viên của tỉnh đã giành được 1 huy chương vàng, 3 huy chương đồng, góp phần đưa thành tích của thể thao Yên Bái lọt vào tốp 10 tỉnh khu vực miền núi và Tây Nguyên, được nhận bằng khen của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Yên Bái cũng có nhiều cán bộ, huấn luyện viên được tham gia vào đội ngũ trọng tài ở các giải đấu toàn quốc và quốc tế, trong đó có nhiều trọng tài được phong trọng tài cấp I, trọng tài cấp quốc gia.

Cơ sở vật chất cho hoạt động TDTT của tỉnh từng bước được củng cố và tăng cường. Ở cấp tỉnh, chúng ta có những công trình thể thao hiện đại, bảo đảm cho các cuộc thi đấu toàn quốc như Sân vận động Yên Bái, Nhà Thi đấu trung tâm tỉnh, các sân quần vợt ở khu vực tỉnh lỵ… Ở tuyến huyện, thị xã, thành phố, hệ thống sân bãi cho các môn bóng chuyền, bóng đá, cầu lông, bóng bàn, quần vợt thường xuyên được củng cố và nâng cấp, không chỉ phục vụ tốt nhu cầu tập luyện của quần chúng nhân dân mà còn bảo đảm các điều kiện cho đăng cai tổ chức các hoạt động thi đấu TDTT cấp tỉnh.

Những cố gắng và kết quả đạt được của thế hệ những người làm công tác TDTT trong và ngoài ngành đã được Đảng và Nhà nước ghi nhận, tặng nhiều phần thưởng cao quý như: Huân chương Lao động hạng Ba, Huân chương Lao động hạng Nhì, cờ thi đua xuất sắc của Chính phủ, của Ủy ban nhân dân tỉnh; hàng trăm lượt cán bộ, huấn luyện viên, vận động viên được nhận bằng khen, giấy khen của Chính phủ, của bộ, ngành và của tỉnh.

Những thành tích mà thể thao Yên Bái đạt được trong suốt những năm qua là nhờ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân tỉnh, của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; sự phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả của các cấp, các ngành; sự hưởng ứng tích cực của đông đảo quần chúng nhân dân các dân tộc và sự đóng góp công sức của các thế hệ cán bộ làm công tác TDTT của tỉnh. Nhân dịp này, thay mặt các thế hệ cán bộ của ngành, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đối với sự quan tâm lãnh đạo của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh; sự phối hợp, giúp đỡ của các cấp, các ngành và đặc biệt là sự hưởng ứng nhiệt tình của đông đảo quần chúng nhân dân đối với sự nghiệp chăm lo sức khỏe cho mọi người và sự nghiệp TDTT tỉnh Yên Bái trong 69 năm qua.

Năm 2015 là năm cuối thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Yên Bái lần thứ XVII đồng thời cũng là năm tổ chức đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII. Chặng đường sắp tới, ngành có nhiều thuận lợi song cũng không ít khó khăn, thách thức. Nhiệm vụ trọng tâm trước mắt cần tập trung chỉ đạo là đẩy mạnh song song cuộc vận động “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại” và cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”.

Ngành quyết tâm hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu kế hoạch Nhà nước về sự nghiệp văn hóa, thể thao và du lịch trong năm 2015 và những năm tiếp theo, tích cực cùng các cấp, các ngành, các địa phương trong tỉnh góp phần xây dựng Yên Bái ngày càng giàu mạnh, nhân dân các dân tộc ấm no, hạnh phúc.

Nguyễn Văn Tiến - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái