Chỉ tiếng đàn tiếng hát

  • Cập nhật: Thứ bảy, 21/2/2015 | 8:47:39 AM

YBĐT - Đã hơn bảy mươi tuổi nhưng tiếng đàn, tiếng hát của nghệ nhân Hoàng Kế Quang vẫn khỏe khoắn như thời trai trẻ. Có lẽ bởi tiếng tính mượt mà, sâu lắng và giàu chất trữ tình đã nuôi dưỡng tâm hồn ông luôn tươi trẻ.

Ông Hoàng Kế Quang (thứ 2, phải sang) biểu diễn cùng các thành viên Đội Văn nghệ Người cao tuổi xã Hưng Khánh.
Ông Hoàng Kế Quang (thứ 2, phải sang) biểu diễn cùng các thành viên Đội Văn nghệ Người cao tuổi xã Hưng Khánh.

Ông Hoàng Kế Quang ở thôn Khe Lếch, xã Hưng Khánh (Trấn Yên) là một người tâm huyết lưu giữ và truyền dạy những điệu nôm tính và các làn điệu then của người Tày ở đây. Từ nhỏ, ông Quang đã được cha vốn là một thầy then có tiếng trong vùng truyền dạy môn nghệ thuật này. Vốn mê hát nên ông thường xuyên tham gia những lễ hội và đắm say trong các điệu múa then, xòe then, khắp then, hát cọi... Niềm say mê của ông là chơi đàn tính.

Tiếng đàn tính tha thiết, ngọt ngào, ông gửi gắm vào đó tình yêu với bản làng, núi rừng quê hương. Người bạn tâm giao này đã chia sẻ cùng ông biết bao vui, buồn và theo ông đi rất nhiều nơi. Đàn tính là nhạc cụ quan trọng, không thể thiếu trong nghệ thuật dân ca, dân vũ của người Tày từ hội “Lồng tồng”, lễ mừng cơm mới, mừng nhà mới đến lễ mừng cô dâu, chú rể ngày cưới...

Tiếng đàn tính còn là nỗi thương nhớ ông dành cho quê hương mỗi khi đi xa. Suốt thời gian quân ngũ, cây đàn tính đã cùng ông cất lên lời ca động viên, cổ vũ tinh thần đồng đội.

Cùng với cây đàn tính, nghệ nhân Hoàng Kế Quang đã tham gia rất nhiều hội diễn nghệ thuật các dân tộc, liên hoan hát dân ca giao duyên các dân tộc, liên hoan dân ca Việt Nam khu vực phía Bắc... và giành không ít huy chương vàng, giấy khen. Mỗi lần tham gia là cơ hội tốt để ông thêm hiểu biết, học hỏi thêm nét đẹp văn hóa của các dân tộc và giới thiệu nét đẹp văn hóa dân tộc mình với bạn bè. Ông luôn tự hào là một người con của dân tộc Tày. Ông càng tự hào hơn khi là một trong số không nhiều nghệ nhân ở Hưng Khánh nói riêng, tỉnh Yên Bái nói chung biết chơi thành thạo nhiều điệu đàn tính. Với ông, niềm tự hào ấy gắn liền cùng trách nhiệm. Ông vẫn không ngừng tìm hiểu, học hỏi các cụ cao niên xem điệu nôm, điệu then cổ của dân tộc mình chơi như thế nào, ý nghĩa của từng làn điệu ra sao. Người nghệ nhân này đã sưu tầm được hơn 50 bài hát then cổ, biết đánh 5 cung đàn tính, hát được 6 điệu hát then.

Nặng lòng và say các điệu hát, tiếng đàn của dân tộc mình, ông đã giúp cho cho các khu dân cư Núi Vì, Khe Lếch, Ngọn Đồng, Khe Cam, Pá Thoọc thành lập đội văn nghệ và ra mắt khu dân cư văn hóa. Miệt mài truyền dạy cho học trò trong xã và các xã khác những điệu hát, múa then, xòe then và đánh đàn tính, ông Quang mong muốn giúp các bạn trẻ thêm hiểu, thêm yêu nét đẹp văn hóa dân tộc mình và sẽ tiếp nối, gìn giữ, phát huy. Anh Trần Huy ở thôn Đức Thịnh tâm sự: “Ông Quang hát hay lắm! Mỗi khi ông cất lên tiếng đàn và hát, chúng em nghe mãi không chán và rất thích được ông truyền dạy".

Chia tay người nghệ nhân cao tuổi, tôi vẫn nghe tiếng đàn tính của ông vang vọng khắp núi rừng: 

“Tháng Giêng chơi yến ruộng cao
Ngày xuân đi chơi còn ruộng cạn
Chơi yến đi qua chín đồi nhòn
Chơi còn nơi đồng khô ruộng cạn
Chơi yến muốn quên bữa anh ơi!”...

Quỳnh Nga

Các tin khác
Anh Phạm Hồng Tám (bên phải) cùng đồng nghiệp trong giờ làm việc.

Năm 2023, anh Phạm Hồng Tám - Tổ trưởng Tổ sửa chữa điện, Phòng Kỹ thuật Công ty Điện lực (PC) Yên Bái được Tỉnh đoàn Yên Bái lựa chọn là gương mặt "Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác” và là 1 trong 20 người được nhận Giải thưởng "Cánh cung đỏ” Phạm Hồng Tám.

Người Mông bản Cáng Giông đã biết ứng dụng kỹ thuật vào sản xuất hàng hóa. (Trong ảnh: Người dân thu hoạch quả sơn tra - cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế và hạn chế tình trạng phá rừng).

Núi rừng Mù Cang Chải như đang diễn ra lễ hội hoa với đủ các loài hoa rừng đua nhau khoe sắc. Trong đó, sắc trắng hoa ban Tây Bắc vẫn là gam màu chủ đạo, những đám mây sà xuống mái nhà gỗ của người Mông nhìn càng thơ mộng. Nhưng hôm nay chúng tôi chủ đích đi tìm gặp "bông hoa" nở cả 4 mùa, ấy là Giàng A Tùng - Tổ trưởng Tổ Tiết kiệm và Vay vốn (TK&VV) bản Cáng Dông, xã Nậm Khắt.

Lãnh đạo Hội Nông dân huyện Văn Yên thăm rừng quế của gia đình anh Bàn Văn Minh (bên phải) ở thôn Làng Câu, xã Tân Hợp.

Những thanh niên người Dao vùng đất quế Văn Yên mà chúng tôi gặp trong chuyến công tác đầu xuân vừa qua đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc về lòng nhiệt huyết, tinh thần sáng tạo, dám nghĩ dám làm vì gia đình, cộng đồng và toàn xã hội.

Đồng chí Tạ Văn Long - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh cùng đoàn công tác của tỉnh và huyện Trấn Yên thăm mô hình VAC của anh Mai Văn Tình.

Viết tiếp ước mơ dang dở nơi giảng đường đại học bằng con đường lập nghiệp tại quê hương rồi trở thành Giám đốc Hợp tác xã của chính mình, đó là lối đi của "người trẻ" Mai Văn Tình ở thôn Khang Chính, xã Hưng Thịnh, huyện Trấn Yên. Lối đi của giám đốc trẻ Mai Văn Tình sẽ tiếp thêm động lực cho nhiều bạn trẻ đang trên con đường lập nghiệp khi đại học không phải là con đường duy nhất.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục