Cháy mãi một tình yêu

  • Cập nhật: Thứ tư, 9/8/2017 | 7:01:10 AM

YBĐT - Mặc dù đã ở cái tuổi xưa nay hiếm nhưng vợ chồng ông bà Hà Văn Đổi, Hà Thị Piển, dân tộc Tày ở thôn Ao Sen, xã Đồng Khê, huyện Văn Chấn vẫn dành trọn đam mê với những nhạc cụ cổ của dân tộc mình.

Vợ chồng ông bà Hà Văn Đổi cùng nhau biểu diễn đàn tính - hát nôm.
Vợ chồng ông bà Hà Văn Đổi cùng nhau biểu diễn đàn tính - hát nôm.

Nơi ở của ông bà là căn chòi lá không có vật dụng gì đáng giá ngoài chiếc quạt, chiếc đài cũ được dùng để nghe nhạc và 3 nhạc cụ dân tộc là đàn tính, đàn nhị, "pí thiu” được treo cẩn thận trên tường nhà. Ngoài sử dụng thành thạo các nhạc cụ dân tộc mình, ông Đổi còn tự chế tác chúng. Mỗi một loại nhạc cụ đều phát ra những âm thanh kỳ diệu, độc đáo và rất lạ. Tất cả đều được làm lại bằng những vật dụng thay thế, tiếng có thể không trong, không hay bằng chiếc đàn chế tác tinh xảo nhưng với ông bà đó là đam mê, là tình yêu với âm nhạc dân tộc.
 
Ông Đổi cho biết, đam mê và tình yêu với âm nhạc dân tộc đến với ông từ khi còn bé. Ngày ấy, cứ dịp tết đến xuân về, ông thường theo các thầy mo trong bản đi làm lễ để được nghe tiếng đàn, tiếng hát rồi từ đó học cách chơi. Khi tham gia kháng chiến, để cổ vũ tinh thần cho anh em, ông tự mày mò làm các loại đàn của dân tộc mình bằng cách sử dụng các chất liệu thay thế mà ông tìm được lúc ấy. Giờ sau bao nhiêu năm, dù tuổi đã cao nhưng tình yêu với âm nhạc thì không thay đổi gì so với thuở đôi mươi.

Từ những vật liệu như tre, nứa, quả bầu khô… những vật tưởng chừng như vô tri, vô giác dưới bàn tay khéo léo, sự đam mê, cần mẫn của ông, những nhạc cụ dân tộc như sáo, nhị, đàn tính… được khôi phục và không chỉ biểu diễn trong những lễ hội của thôn, bản mà còn ở các chương trình nghệ thuật trong huyện, trong tỉnh.
 
Cây đàn tính, nhị, sáo cùng tiếng hát nôm của bà đã theo ông Đổi tham gia rất nhiều hội diễn nghệ thuật quần chúng của huyện, của tỉnh và đạt nhiều thành tích cao. Mỗi lần tham gia hội thi là một lần ông bà hiểu thêm về những nét đẹp văn hóa của các dân tộc và giới thiệu bản sắc văn hóa dân tộc mình. Đó còn là dịp để sưu tầm thêm các làn điệu mới, từ đó làm phong phú bộ sưu tập của mình. Hiện nay, ông bà Đổi đang lưu giữ khoảng gần 100 bài hát nôm cổ được ông chép lại cẩn thận trong cuốn sổ tay nhỏ.
 
Ông Đổi chia sẻ: "Nhiều hôm học được bài hát mới và hát cho bà con trong thôn nghe, họ thích lắm, nhất là những người già. Họ nói với tôi rằng, ông bà đã đánh thức cái thời của ông bà mình ngày xưa. Điều này càng thôi thúc tôi sưu tầm thật nhiều bài hát mới để phục vụ bà con”.
 
Hiện nay, tại huyện Văn Chấn, số người biết sử dụng các loại nhạc cụ dân tộc Tày chỉ đếm trên đầu ngón tay. Còn tại Đồng Khê, chỉ có ông Đổi là sử dụng thành thạo. Bởi vậy, trong các buổi sinh hoạt đoàn thể của thôn, của xã, tiếng đàn của ông Đổi là một phần không thể thiếu, tạo không khí sôi nổi, qua đó, giáo dục truyền thống dân tộc cho lớp trẻ. Hàng năm, thôn Ao Sen đều dành 1 ngày để các cụ cao tuổi tập trung sinh hoạt, để ôn lại những câu chuyện cũ rồi cùng nhau nghe đàn, hát nôm cổ, múa xòe, tạo thành phong trào văn hóa văn nghệ rất sôi nổi, thu hút khoảng 100 cụ tham gia.

Ông Đổi tâm sự: "Văn hóa dân tộc cũng giống như lớp phù sa theo dòng thời gian ngày đêm trôi về bồi đắp cho những người yêu thích chúng. Càng đi sâu vào tìm hiểu càng thấy có sức hấp dẫn riêng biệt”. Với ông bà thì đó không chỉ là sở thích, đam mê mà còn là cuộc sống, là người bạn thân thiết để bộc bạch, trút bầu tâm sự những lúc buồn vui, là tình yêu dân tộc để góp phần bảo vệ truyền thống âm nhạc dân tộc mình.

Hoài Anh

Các tin khác
Anh Phạm Hồng Tám (bên phải) cùng đồng nghiệp trong giờ làm việc.

Năm 2023, anh Phạm Hồng Tám - Tổ trưởng Tổ sửa chữa điện, Phòng Kỹ thuật Công ty Điện lực (PC) Yên Bái được Tỉnh đoàn Yên Bái lựa chọn là gương mặt "Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác” và là 1 trong 20 người được nhận Giải thưởng "Cánh cung đỏ” Phạm Hồng Tám.

Người Mông bản Cáng Giông đã biết ứng dụng kỹ thuật vào sản xuất hàng hóa. (Trong ảnh: Người dân thu hoạch quả sơn tra - cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế và hạn chế tình trạng phá rừng).

Núi rừng Mù Cang Chải như đang diễn ra lễ hội hoa với đủ các loài hoa rừng đua nhau khoe sắc. Trong đó, sắc trắng hoa ban Tây Bắc vẫn là gam màu chủ đạo, những đám mây sà xuống mái nhà gỗ của người Mông nhìn càng thơ mộng. Nhưng hôm nay chúng tôi chủ đích đi tìm gặp "bông hoa" nở cả 4 mùa, ấy là Giàng A Tùng - Tổ trưởng Tổ Tiết kiệm và Vay vốn (TK&VV) bản Cáng Dông, xã Nậm Khắt.

Lãnh đạo Hội Nông dân huyện Văn Yên thăm rừng quế của gia đình anh Bàn Văn Minh (bên phải) ở thôn Làng Câu, xã Tân Hợp.

Những thanh niên người Dao vùng đất quế Văn Yên mà chúng tôi gặp trong chuyến công tác đầu xuân vừa qua đã để lại nhiều ấn tượng sâu sắc về lòng nhiệt huyết, tinh thần sáng tạo, dám nghĩ dám làm vì gia đình, cộng đồng và toàn xã hội.

Đồng chí Tạ Văn Long - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh cùng đoàn công tác của tỉnh và huyện Trấn Yên thăm mô hình VAC của anh Mai Văn Tình.

Viết tiếp ước mơ dang dở nơi giảng đường đại học bằng con đường lập nghiệp tại quê hương rồi trở thành Giám đốc Hợp tác xã của chính mình, đó là lối đi của "người trẻ" Mai Văn Tình ở thôn Khang Chính, xã Hưng Thịnh, huyện Trấn Yên. Lối đi của giám đốc trẻ Mai Văn Tình sẽ tiếp thêm động lực cho nhiều bạn trẻ đang trên con đường lập nghiệp khi đại học không phải là con đường duy nhất.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục