PV: Thưa ông, thời gian qua, người dân phản ánh nhiều về tình trạng xuống cấp của một số tuyến tỉnh lộ, đường nhánh khu vực thành phố mà nguyên nhân do xe quá tải hoạt động, ngành giao thông đã làm gì để ngăn chặn tình trạng trên?

Ông Bùi Danh Tú: Thực hiện Công điện số 95/CĐ-TTg và Công điện số 1966/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; Năm An toàn giao thông 2014 với chủ đề "Siết chặt quản lý hoạt động vận tải và kiểm soát trọng tải phương tiện", Bộ Giao thông Vận tải đã chỉ đạo 63 tỉnh, thành ra quân đồng loạt kiểm soát tải trọng xe. Đối với tỉnh Yên Bái, Sở Giao thông Vận tải và Công an tỉnh đã có Kế hoạch số 03 ngày 13/3/2014 phối hợp triển khai trạm kiểm soát tải trọng xe tại Km33+100 quốc lộ 70. Việc kiểm tra tải trọng xe đã hạn chế nhiều phương tiện chở quá tải trên quốc lộ 70 và một số tuyến đường khác.

Tuy nhiên, xuất phát từ lợi ích của chủ phương tiện, một số phương tiện vẫn chở quá tải và tìm cách né tránh trạm cân, dẫn đến làm hư hỏng một số công trình cầu, đường giao thông. Các đối tượng vi phạm đang được Công an thành phố Yên Bái xử lý theo quy định của pháp luật. Những công trình hư hỏng cũng được ngành giao thông khắc phục kịp thời, đảm bảo giao thông đi lại của người dân.

- Xin ông cho biết, vị trí đặt trạm cân và quá trình cân tải trọng được thực hiện như thế nào?

Vị trí đặt trạm cân đối với quốc lộ: trong Quy chế tạm thời quy định tại 3 điểm: điểm 1 là Km31+800 thị trấn Yên Bình, điểm 2: Km98 Khánh Hòa - Lục Yên quốc lộ 70; điểm 3: Km192+900 quốc lộ 32, xã Sơn Thịnh, Văn Chấn. Đối với đường địa phương: vị trí đặt trạm cân do hai ngành Giao thông Vận tải - Công an tỉnh quyết định.

Việc quản lý và vận hành cân tải trọng xe được quy định đầy đủ, chặt chẽ tại Quy chế kèm theo Quyết định số 1904/QĐ-UBND ngày 9/12/2014. Kết quả cân, lấy kết quả thực tế từ cân điện tử (phiếu in do máy tự động in ra tương tự như phiếu của máy rút tiền ATM của ngân hàng). Lấy số cân đó đối chiếu với trọng tải cho phép tại sổ kiểm định (trọng tải cho phép tại sổ kiểm định đã được lập trình sẵn trong máy) để tính toán mức độ vượt tải trọng bao nhiêu tấn, bao nhiêu phần trăm để xử lý.

Nhìn chung, việc cân và tính toán đều do cân điện tử tính toán, cán bộ trạm cân chỉ có công việc dẫn xe vào trạm cân và nhập dữ liệu biển đăng ký, loại xe, số trục, tên người lái xe, số giấy phép lái xe là xong. Ngoài ra không thể có tác động nào vào kết quả cân xe được. Sai số cho phép của cân là 0,05%. Mặt bằng, địa điểm đặt trạm cân cũng phải đủ tiêu chuẩn về độ phẳng, độ cứng nền đường, làn xe đặt cân và các làn xe còn lại để phương tiện đi lại bình thường. 

- Được biết, Cục Đăng kiểm Việt Nam đã có văn bản đề xuất Bộ Giao thông Vận tải ban hành quy định kiểm soát đặc biệt đối với loại xe tải tự đổ Howo do Trung Quốc sản xuất, có kích thước thùng hàng lớn và được nhập khẩu trước ngày 1/10/2012, thời điểm Thông tư quy định về kích thước, giới hạn thùng chở hàng đối với các loại ô tô tải tự đổ, rơ-moóc và sơ-mi rơ-moóc… có hiệu lực. Theo quy định, chiều cao thùng xe khoảng 0,5m nhưng thực tế, loại xe này có chiều cao thùng tới 1 - 1,5m và chiếm tỉ lệ cao về vi phạm chở quá tải trọng cho phép.  Nếu các xe trên chưa được cải tạo thành, thùng xe phù hợp với kích thước đã quy định, ngành giao thông có biện pháp gì để quản lý và xử lý các xe vi phạm quy định này?

Ngày 22/5/2014, Cục Đăng kiểm Việt Nam có văn bản đề nghị Bộ Giao thông Vận tải ban hành quy định kiểm soát đặc biệt đối với loại xe tải tự đổ do Trung Quốc sản xuất, có kích thước thùng hàng lớn và được nhập khẩu vào nội địa trước ngày 1/10/2012 - ngày Thông tư số 32/2012/TT-BGTVT (Quy định về kích thước giới hạn thùng chở hàng ô tô tải tự đổ, rơ-moóc và sơ-mi rơ-moóc tải tự đổ, ô tô xi-téc, rơ-moóc và sơ-mi rơ-moóc xi-téc tham gia giao thông đường bộ) có hiệu lực.

Các phương tiện xuất xứ từ Trung Quốc sẽ phải cải tạo lại đảm bảo các quy định của Thông tư 32. Trường hợp các phương tiện trốn tránh, chống đối và cố tình lưu hành trên đường, Sở Giao thông Vận tải Yên Bái chỉ đạo lực lượng Thanh tra giao thông thường xuyên phối hợp với Cảnh sát giao thông Công an tỉnh tuần tra phát hiện, xử lý, báo cáo qua phần mềm tin học của các trạm cân tải trọng về Tổng cục Đường bộ Việt Nam. Định kỳ hàng tháng, Tổng cục Đường bộ Việt Nam sẽ chốt danh sách và chuyển thông tin qua mạng đến Cục Đăng kiểm Việt Nam.

Trên cơ sở đó, Cục Đăng kiểm Việt Nam cảnh báo toàn hệ thống đăng kiểm về việc không tiếp nhận đăng kiểm các xe trên nếu chưa được cải tạo thành, thùng xe cho phù hợp với kích thước đã được quy định tại Thông tư 32. Hiện nay, Công an tỉnh và Sở Giao thông Vận tải Yên Bái đã có kế hoạch liên ngành theo chỉ đạo của Bộ Công an, Bộ Giao thông Vận tải để kiểm soát, xử lý các loại xe tải hoán cải thùng xe để chở quá tải trọng.

- Hiện nay, ngành giao thông thực hiện việc phân luồng loại xe 3 trục trở lên qua địa bàn thành phố nhưng thực tế vẫn còn hiện tượng xe tải 3 trục đi trong thành phố vào buổi trưa và chiều tối hoặc trong khi lực lượng chức năng không tuần tra, kiểm soát. Vậy theo ông, giải pháp nào để giải quyết và xử lý dứt điểm tình trạng trên?

Ông Bùi Danh Tú: Ngày 3/9/2013, ngành giao thông vận tải tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1142/QĐ-UBND về việc tạm thời phân luồng loại xe 3 trục trở lên qua địa bàn thành phố. Qua thời gian gần 1 năm thực hiện đã đem lại kết quả tích cực. Môi trường giao thông đã được cải thiện đáng kể như: mật độ giao thông giảm và khói, bụi, độ ồn giảm hẳn, được nhân dân đồng tình ủng hộ.

Tuy nhiên, tranh thủ các thời điểm buổi trưa, ban đêm, những lúc lực lượng tuần tra đổi ca, giao ca, đặc biệt là khi triển khai trạm cân tải trọng xe tại Yên Bình, do lực lượng mỏng không quán xuyến hết được địa bàn nên một số lái xe, chủ xe cố tình đi qua thành phố. Trường hợp xe quá tải đi vào thành phố có nghĩa là đi vào đường cấm và nếu đi vào đường cấm thì mức phạt là 400.000 đồng, nếu xử phạt quá tải thì thấp nhất là 4 triệu đồng. Đây là kẽ hở để các lái xe lợi dụng. Trước hết, đây là vấn đề nhận thức của lái xe và chủ xe. Để giải quyết vấn đề này trong thời gian tới, ngành giao thông tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường tuyên truyền pháp luật cho lái xe, chủ xe hiểu được chủ trương của tỉnh về phân luồng xe 3 trục trở lên qua địa bàn thành phố.

Các lực lượng của ngành giao thông vận tải tổ chức cải tạo đường tránh 167 và 168 đảm bảo êm thuận để các phương tiện qua lại an toàn; tăng cường tuần tra, xử lý, nhất là các xe cố tình vào thành phố sẽ xử lý đồng thời hai lỗi: vào đường cấm và quá tải trọng, như vậy mức phạt tối thiểu từ 4,4 triệu đồng trở lên để có sức răn đe. Đối với chính quyền địa phương và nhân dân cũng cần cùng chung tay, kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn, báo cho lực lượng chuyên ngành kịp thời đến xử lý.

- Xin cảm ơn ông!

Anh Dũng (thực hiện)