Yên Bái: Cốm Tú Lệ - xứng danh “tinh hoa ẩm thực”

  • Cập nhật: Thứ ba, 7/9/2021 | 10:35:31 AM

YênBái - Nhắc đến Tú Lệ của Yên Bái là nhắc tới một miền quê với phong cảnh hữu tình được vây quanh bởi ba ngọn núi Khau Phạ, Khau Thán và Khau Song. Từ lâu, nơi đây đã nổi tiếng với một loại nếp có hạt to tròn, trắng trong gọi là nếp Tú Lệ.

Khi mùa lúa bắt đầu chín, những bông lúa nếp được bà con trong vùng thu hoạch sớm để tạo ra món cốm. Cốm Tú Lệ nổi tiếng không chỉ trong tỉnh mà còn cả vùng Tây Bắc bởi vị dẻo thơm ngọt ngào đặc trưng không đâu có. Bởi thế mà không ít chuyên gia ẩm thực đã đặt tên cho cốm Tú Lệ là "đệ nhất tinh hoa ẩm thực”.

Bây giờ là đầu tháng 9, lúa ở khắp các tràn ruộng bắt đầu ngả vàng ấy cũng là lúc làng trên bản dưới ở Tú Lệ rộn rã thập thình từ các cối giã.

Để làm ra những mẻ cốm dẻo, xanh, thơm ngọt, những cô gái Thái áo cỏm lưng thon ra đồng từ sớm tinh mơ lựa chọn những bông lúa to tròn, căng mẩy nhưng thân rơm vẫn còn xanh, gặt chúng về khi còn đẫm sương đêm rồi sau đó tuốt bằng tay một cách kỳ công và cẩn thận.

 

Những bông lúa nếp phải đủ tiêu chuẩn căng sữa, đủ độ chín mới được chọn làm cốm



Tuốt bỏ cọng rơm

Đồng bào Thái ở Yên Bái vẫn làm cốm theo cách truyền thống. Lúa được gặt vào sáng sớm, sau đó đem về ngâm trong nước lạnh để loại bỏ những hạt lép. Lúa làm cốm phải đang trong thời kỳ uốn câu, đầu hạt vẫn còn chút sữa, vỏ hơi lam vàng và hạt gạo chưa chín hết.  

 

Giã cốm cũng là một nghệ thuật bởi nếu không nhanh, đều tay, cốm sẽ nát hoặc không đảm bảo độ mềm, dẻo

Hạt lúa non tuốt xong sẽ được đem đi rang ngay để đảm bảo cốm khi ra lò vẫn giữ độ xanh ngon. Bếp rang cũng được chuẩn bị công phu, chảo rang thường làm bằng gang đúc, khi rang để lửa nhỏ, đảo liên tục sao cho nóng đều, đợi nguội rồi mới đem đi giã. Có vậy, cốm mới giữ được độ mềm dẻo, thơm ngon mà không bị cháy.


  
Rang cốm là công đoạn quan trọng trong làm cốm

Tiếp đến là công đoạn giã cốm được thực hiện đồng thời bởi hai người. Một người nhịp chày, một người dùng đũa cả lớn đảo liên tiếp. Người giã phải nhịp đều chân, không được dùng lực quá mạnh hoặc quá nhẹ, người đảo phải phối hợp nhịp nhàng để cốm được giã đều. Khi trấu đã nứt vỏ khỏi lúa, cốm sẽ được múc ra khỏi cối để sảy vỏ. Công đoạn này được lặp đi lặp lại cho đến khi hạt cốm dẹt đều, tròn và không còn vỏ trấu.

 

Sau khi giã xong, cốm được mang sàng sẩy để tránh bị vón và hạt cốm rời ra, trở nên đẹp mắt hơn

Cốm Tú Lệ có màu xanh ngắt đặc trưng của lúa. Cốm ngon nhất lúc vừa làm xong. Hạt cốm dẻo quyện thơm và hậu vị có một chút đắng sau đó chuyển sang vị thanh và hơi ngọt. Du khách khó mà cưỡng lại mùi hương cốm xanh dẻo thơm, ngọt ngào như vẻ quyến rũ của người con gái Thái nước da trắng ngần, áo cỏm lưng thon nơi đây..

 

 Cốm được đánh giá đạt chuẩn khi hạt cốm có màu xanh đặc trưng, thơm mát hương nếp non, vị ngọt thanh và độ dẻo quánh





Gói cốm trong những chiếc lá dong xanh để đảm bảo độ dẻo, thơm của cốm



Giá cốm dao động từ 100 - 120 nghìn đồng/kg.

Mỗi độ thu về, đến thung lũng Tú Lệ, quý khách lại có dịp được thưởng thức món cốm nếp Tan mang hương vị tinh túy của núi rừngTây Bắc, gói ghém cẩn thận rồi mang làm quà khắp mọi miền gần xa, kết hợp nghỉ ngơi tại khu nghỉ dưỡng 4 sao có đẳng cấp hàng đầu Le Champ Tú Lệ Resort Hot Spring & Spa  tọa lạc trên vùng đất Tú Lệ - Yên Bái. Đó ắt hẳn sẽ là lựa chọn hàng đầu khi bạn muốn tìm một địa điểm vừa thưởng thức tinh hoa ẩm thực vừa thư giãn, gần gũi với núi rừng thiên nhiên.

Thanh Miền - Thanh Thủy

Tags Yên Bái cốm Tú Lệ nếp tan xứng danh tinh hoa ẩm thực

Các tin khác
Món ốc nấu chuối đậu của quán Bún ốc bà ngoại, nghệ nhân Nguyễn Thị Hiền.

Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Việt Nam đang thực hiện chương trình tìm kiếm 100 món ăn ngon của Việt Nam. Một bản đồ ẩm thực số hóa sẽ ra đời sau đó.

Món măng vầu cuốn thịt không cầu kỳ, phức tạp, chỉ từ nguyên liệu đơn sơ là chút măng vầu, mớ rau răm, một quả trứng, thịt ba chỉ và các loại gia vị như muối, bột ngọt… nhưng hương vị thơm ngọt của nó lại khiến ta khó có thể cưỡng lại.

Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng giới thiệu với bạn bè Pháp về mâm ngũ quả ngày Tết.

Thông tin từ Thương vụ Việt Nam tại Pháp, trong khung giờ vàng phát sóng bản tin thời sự ngày 7/2 của kênh truyền hình lâu đời và lớn nhất Pháp - kênh TF1, đã đăng tải phóng sự tìm hiểu về sự thành công của “ẩm thực thế giới” tại Pháp trong hơn 10 năm trở lại đây và vinh danh ẩm thực Việt Nam là 1 trong 3 ẩm thực được yêu thích nhất bởi người Pháp.

Màu sắc đẹp, bắt mắt, gần gũi với triết lý âm dương ngũ hành của phương Đông, lại đầy đủ về mặt dinh dưỡng, cân đối giữa thịt cá và rau củ, cho nên những món ăn ngũ sắc khá phổ biến trong mâm cỗ Tết.

Xem các tin đã đưa ngày:
Tin trong: Chuyên mục này Mọi chuyên mục