Tôi cùng bà Bùi Hải Oanh - Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ (CTĐ) thành phố Yên Bái tới thăm một địa chỉ nhân đạo ở phường Nguyễn Thái Học. Nằm sâu trong con ngách nhỏ hoàn toàn khác xa với cuộc sống sầm uất cách đó vài trăm mét, gia đình chị Nguyễn Thị Thanh có 2 con là Nguyễn Mạnh Đức và Nguyễn Hồng Phúc.

2 đứa nhỏ này ít khi được ra khỏi ngôi nhà chật hẹp của vợ chồng chị Thanh. Nguyễn Mạnh Đức sinh năm 2000, bị dị tật bẩm sinh với 4 chi rất yếu, thêm vào đó là phần cột sống quá yếu và bị vẹo hoàn toàn khiến cơ thể em không thể ngồi được bình thường mà luôn phải có điểm để dựa. Mỗi lần muốn đổi tư thế  ngồi đều phải mẹ giúp. 14 năm qua, mọi sinh hoạt của em phụ thuộc hoàn toàn vào mẹ.

Chị Thanh tâm sự: “Sinh cháu Đức được 7 năm thì 2 vợ chồng quyết định sinh thêm đứa nữa với hy vọng sẽ có một đứa con khỏe mạnh. Nhưng ai ngờ...”. Nguyễn Hồng Phúc sinh năm 2007 với những triệu chứng và biểu hiện không khác nào anh. Sự đau đớn không thành được nước mắt, chị Thanh chia sẻ: “Bọn trẻ kêu la đau đớn suốt đêm. Nghĩ thương con mà không thể làm gì cho chúng.

Nhiều đêm tôi phải xoa tay, xoa chân, xoa người cho 2 đứa”. Hai đứa trẻ sinh hoạt hoàn toàn phụ thuộc vào mẹ, vì vậy, mọi gánh nặng kinh tế gia đình một mình anh Nguyễn Ngọc Tiến - bố của hai đứa nhỏ gánh vác. Công việc phụ xây, ngày có việc, ngày không, thu nhập theo đó cũng bấp bênh khiến cuộc sống vô cùng khó khăn. Trước hoàn cảnh của gia đình cháu Đức, Phúc, Hội CTĐ thành phố đã kêu gọi, vận động các nhà hảo tâm giúp đỡ gia đình 2 cháu.

Đến nay, hàng tháng mỗi cháu được 10kg gạo của chùa Ngọc Am và 200 nghìn đồng từ sự đỡ đầu của bà Trần Thị Minh Đức - chủ nhà hàng Minh Đức, thành phố Yên Bái. Sự sẻ chia đó phần nào giảm bớt khó khăn của gia đình. Tuy vậy, điều khiến những người làm công tác từ thiện nhân đạo luôn đau đáu ấy là các cháu không được công nhận là nạn nhân CĐDC để được hưởng các chế độ, bởi ông nội cháu từng tham gia kháng chiến chống Mỹ, đã mất vì ung thư đại tràng, mọi giấy tờ của ông cũng không còn.

Bà Bùi Hải Oanh chia sẻ: “Chế độ thì các cháu không được hưởng rồi. Chúng tôi luôn luôn mong muốn các nhà hảo tâm tiếp tục chia sẻ với gia đình, với 2 cháu. Sức khỏe các cháu ngày một yếu đi. Đau ốm triền miên, khó khăn quá nên các cháu đi viện theo kiểu “nhà nghèo bệnh trọng”, đau lòng lắm”.

Khác với hai cháu Phúc, Đức, anh Lê Thế Anh ở thôn Cống Đá, xã Âu Lâu, thành phố Yên Bái năm nay 37 tuổi đang được hưởng chế độ nạn nhân CĐDC. Tuy vậy, hoàn cảnh của anh Thế Anh cũng quá khó khăn. Vợ chồng anh sống trông vào mấy ô ruộng và làm thuê là chủ yếu nhưng ngày có việc, ngày không nên gia cảnh cũng hết sức túng bấn. “Tôi ốm nhiều khỏe ít nên đi làm được bao nhiêu đâu.

Từ tết tới giờ mưa suốt nên cũng không có việc làm cuộc sống gia đình đã khó lại càng khó khăn hơn” - anh Thế Anh bộc bạch. Trong căn nhà xây theo diện “167” từ năm 2010 không có vật dụng gì đáng giá ngoài 2 chiếc xe đạp cà tàng để vợ chồng đi làm. Do di chứng của CĐDC từ bố nên toàn thân anh nổi u cục, những khi trái gió trở trời, những u cục trở nên ngứa ngáy khó chịu, mệt mỏi, bác sĩ chẩn đoán anh bị u dây thần kinh. Nhà nghèo nên anh cũng không có điều kiện trị bệnh.

Anh sinh được 2 cháu trai, đứa lớn 8 tuổi, đứa nhỏ mới 20 tháng, cho đến giờ 2 cháu vẫn khỏe mạnh bình thường. “Cách đây hơn 1 năm, một thành viên của tổ chức đi khảo sát các nạn nhân da cam có đến thăm khám cho tôi và 2 con. Họ nói thằng thứ hai có những vết chàm ở lưng, nhiều khả năng lớn lên sẽ bị giống như tôi. Tôi rất lo lắng” - anh tâm sự.

Anh Thế Anh, cháu Phúc, Đức và rất nhiều những nạn nhân da cam, người khuyết tật cần nhiều lắm sự sẻ chia, giúp đỡ của cộng đồng để họ vơi bớt khó khăn và hơn cả, giúp họ thấy mình không đơn độc trong cuộc chiến chống lại bệnh tật.

Thanh Ba