Thôn Đồng Dẹt, xã Đông Cuông, vụ mùa này có hơn chục héc-ta lúa nước thì có tới hơn 3ha bị hạn hán không thể làm đất cày bừa. Tại một số nơi, nhiều diện tích lúa đã cấy xong nhưng không có nước cũng có nguy cơ mất trắng.

Theo ông Hà Văn Hoan - Trưởng thôn Đồng Dẹt, chưa có năm nào lại hạn hán nặng như năm nay, tuy nắm bắt được diễn biến thời tiết, theo sự chỉ đạo của xã, thôn cũng đã vận động nhân dân khơi thông, nạo vét kênh mương để dẫn nước vào đồng ruộng nhưng nắng nóng liên tục trong nhiều ngày nên nhiều kênh mương cạn kiệt, không thể lấy được nước để gieo cấy. Nếu tình trạng này kéo dài thì nguy cơ mất mùa là chắc chắn. Không riêng gì thôn Đồng Dẹt, toàn xã Đông Cuông vụ mùa này có trên 240ha lúa nước ở 15 thôn thì có tới 12ha bị thiếu nước không thể gieo cấy được, hàng chục héc-ta đã cấy trà 1 nằm rải rác ở các thôn cũng đang trong tình trạng thiếu nước tưới.

Dẫn chúng tôi đi thăm cánh đồng có những diện tích lúa đang chết khô vì thiếu nước, Phó chủ tịch UBND xã Đông Cuông Nguyễn Thành Nam phân trần: “Tuy biết là tình trạng hạn hán năm nay sẽ khắc nghiệt hơn mọi năm nên ngay khi có kế hoạch chỉ đạo sản xuất vụ mùa của huyện giao, xã cũng đã tiến hành họp với các cán bộ chủ chốt để tuyên truyền, vận động nhân dân chủ động gieo cấy sớm trong khung thời vụ đồng thời vận động nhân dân chủ động nạo vét kênh mương, chuẩn bị vật tư, phương tiện phục vụ tốt công tác tưới tiêu. Tuy nhiên, nắng hạn kéo dài, phía thượng nguồn cũng không có mưa nhiều ngày nên mực nước sông xuống rất thấp, một số kênh mương cũng đã cạn kiệt, trong khi đó, nhiều diện tích canh tác lại nằm ở độ cao hơn nhiều so với mực nước nên việc bơm chống hạn rất khó khăn. Hơn nữa, diện tích bị hạn lại nằm rải rác ở tất cả các thôn nên công tác chống hạn rất vất vả. Trước mắt, xã đang vận động nhân dân dùng máy bơm tập trung bơm nước tưới tiêu cho những diện tích lúa ở vùng khó lấy nước; còn những diện tích thuận lợi, dễ lấy nước, xã cùng đã có kế hoạch làm việc với đơn vị thủy nông, các ngành chức năng nhanh chóng tìm biện pháp chống hạn”.

Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, hiện, toàn huyện có trên 190ha không thể cấy lúa, đang phải chờ nước; 160ha đang đề nghị tỉnh hỗ trợ kinh phí để thực hiện công tác chống hạn.

Theo ông Khổng Giang Lam - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, sau khi nắm được tình hình hạn hán, đơn vị đã trực tiếp cử cán bộ đi kiểm tra, khảo sát tình hình đồng thời xây dựng phương án chống hạn trình UBND huyện. Trên cơ sở đó, đơn vị cũng chỉ đạo các ngành chức năng của huyện phối hợp với các địa phương tích cực vận động, tuyên truyền nhân dân chủ động nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy, huy động hệ thống máy bơm dã chiến tập trung bơm nước tưới tiêu cho những diện tích lúa đang bị hạn. Những diện tích không thể gieo cấy được vì thiếu nước sẽ chuyển sang trồng ngô hè thu, bảo đảm ổn định an ninh lương thực tại chỗ và kế hoạch sản xuất vụ đông.

Cùng với những hỗ trợ kịp thời từ các cơ quan chức năng, bà con nông dân Văn Yên đã có những biện pháp chủ động ứng phó khắc phục như: Thuê máy bơm và mua xăng dầu về chủ động bơm nước bằng những máy bơm nhỏ. Tuy nhiên, nếu nắng nóng cứ kéo dài như hiện nay thì công tác khắc phục hạn hán của bà con nông dân sẽ còn gặp nhiều khó khăn, nhiều diện tích sẽ phải chuyển đổi sang các loại cây trồng khác là điều không thể tránh khỏi.

Thanh Tân