Thời gian gần đây, thị trường xuất khẩu đang đối mặt với nhiều rủi ro, chủ nghĩa bảo hộ thể hiện rõ hơn khi Mỹ áp dụng biện pháp tự vệ toàn cầu đối với một số mặt hàng, đặc biệt là cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung dẫn đến tâm lý doanh nghiệp và nhà đầu tư bị lung lay.

Các mặt hàng nông sản, thách thức lớn khi Trung Quốc - thị trường lớn của tỉnh Yên Bái đã và đang có xu hướng đặt ra yêu cầu ngày càng cao về chất lượng sản phẩm, tăng cường quản lý và siết chặt hoạt động thương mại biên giới. 

Trước những khó khăn đó, tỉnh Yên Bái đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, trong đó, tập trung cải cách thủ tục hành chính một cách mạnh mẽ nhất để phục vụ doanh nghiệp, có nhiều cơ chế, chính sách nhằm phát huy tối đa các tiềm năng, lợi thế để các doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh và đẩy mạnh xuất khẩu; thường xuyên gặp gỡ nắm bắt tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. 

Nhờ vậy, dự ước tổng kim ngạch xuất khẩu 9 tháng của năm 2019 toàn tỉnh đạt 126.446 ngàn USD, bằng 74,3% kế hoạch, tăng 31,4% so cùng kỳ năm trước. So với cùng kỳ, mặt hàng rau quả đạt 2.520 ngàn USD, tăng 12,6%; chè chế biến đạt 2.265 ngàn USD, tăng 13,8%; sắn và các sản phẩm từ sắn đạt 1.128 ngàn USD, giảm 56,8%; quặng và khoáng sản khác đạt 39.508 ngàn USD, tăng 39,1%; chất dẻo nguyên liệu đạt 21.371 ngàn USD, tăng 63,7%; sản phẩm từ chất dẻo đạt 181 ngàn USD; gỗ đạt 3.606 ngàn USD, gấp 2,8 lần; sản phẩm gỗ đạt 1.447 ngàn USD, tăng 2,6%; giấy và các sản phẩm từ giấy đạt 7.195 ngàn USD, tăng 20,9%; hàng dệt may đạt 46.764 ngàn USD, tăng 21,5%; sản phẩm gốm sứ đạt 199 ngàn USD, tăng 16,2%; sản phẩm hàng hóa khác đạt 258 ngàn USD, giảm 14,6%. 

Trong nhiều khó khăn nhưng xuất khẩu 9 tháng năm 2019 của tỉnh đã tăng cả về lượng và giá trị so với cùng kỳ. Ghi nhận là các công ty xuất khẩu đã ổn định sản xuất và mở rộng tìm kiếm đối tác để xuất khẩu. 

Các mặt hàng khác như: sắn và các sản phẩm từ sắn, hàng hoá khác giảm do chưa chủ động được nguồn nguyên liệu cho sản xuất, khó khăn trong tìm kiếm bạn hàng. Các doanh nghiệp tỉnh vẫn giữ được những thị trường truyền thống, trong đó, thị trường Mỹ chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu trực tiếp toàn tỉnh; đứng liền sau là thị trường Ấn Độ, chiếm tỷ trọng 17,6%; thị trường Hàn Quốc chiếm tỷ trọng 12,16% tổng giá trị... 

Năm 2019, tỉnh Yên Bái phấn đấu mục tiêu tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 170 triệu USD trở lên. Để hoàn thành mục tiêu này, các doanh nghiệp tiếp tục tập trung phát triển sản xuất, tạo nguồn nguyên liệu ổn định, chất lượng cao, đáp ứng đủ cho nhu cầu chế biến xuất khẩu. 

Bên cạnh đó, tích cực tham gia các chương trình xúc tiến thương mại quốc gia, nắm bắt và tận dụng kịp thời những cơ hội mới để hỗ trợ các doanh nghiệp phát triển thị trường, đa dạng hóa thị trường và chủ động ứng phó với các rào cản về thương mại nhằm đẩy mạnh xuất khẩu. 

Ngành công thương cần chủ động tham mưu với UBND tỉnh tổ chức các cuộc gặp gỡ, đối thoại với doanh nghiệp để trao đổi về tình hình xuất khẩu, những khó khăn, vướng mắc và bàn biện pháp tháo gỡ để góp phần thúc đẩy xuất khẩu; khuyến khích các doanh nghiệp đẩy mạnh liên kết, liên doanh giữa các doanh nghiệp trong tỉnh, trong nước để tạo nên sức mạnh cộng đồng, khắc phục tình trạng tranh mua, tranh bán trên thị trường và sự yếu kém về quy mô sản xuất nhỏ bé của doanh nghiệp...