Anh Giàng A Say ở xã Suối Bu nói: "Năm nay, nhà tôi trồng giống ngô LVN919 cho bắp to, hạt đều kín hết đầu, năng suất cao hơn giống C99 năm ngoái".

Gia đình A Say có gần 3.000m² đất đồi trồng ngô. Trước khi bắt đầu gieo hạt cho vụ mới, A Say cũng như những hộ gia đình khác trong bản đều xuống huyện mua giống. "Chúng tôi được các đại lí tư vấn là vụ này huyện có giống gì mới, tốt đã được thử nghiệm để lựa chọn có mua và trồng thử trong vụ mới hay không. Thấy bảo giống nào tốt hơn là tôi mua về trồng thử" - A Say chia sẻ.

Tiếp đó là hai giống ngô lai PAC293, PAC296 mới nhất của Công ty Attanta Thái Lan đang được thử nghiệm trên đất đồi Văn Chấn. Hai giống này cũng đang chuẩn bị được nghiệm thu để Văn Chấn xem xét có đủ tiêu chuẩn đưa vào cơ cấu giống của huyện hay không.

Với đặc điểm địa hình đồi núi dốc mạnh nên đặc thù riêng của trồng cây màu trên đất Văn Chấn là muốn cây cho năng suất cao phải phụ thuộc nhiều vào hai yếu tố: thời tiết và giống. "Năm nào huyện cũng liên kết, phối hợp với các công ty giống ngô lai cho trồng thử nghiệm ở một vài thửa ruộng.

Khi nghiệm thu, nếu cây đạt đủ tiêu chuẩn, chịu hạn, chống đổ và cho năng suất cao sẽ được cho vào cơ cấu giống trên địa bàn" - ông Nguyễn Văn Toản - Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết. Vì thế, trong những năm qua, việc chuyển dịch cơ cấu giống, lựa chọn giống có năng suất cao, chất lượng tốt, đáp ứng nhu cầu thị trường và phục vụ chăn nuôi luôn được lãnh đạo huyện chú trọng.

Với đặc thù riêng, Văn Chấn xác định, giống là yếu tố hàng đầu địa phương cần chú trọng để giúp nông dân gieo trồng đạt năng suất cao hơn. Hầu hết các giống ngô lai nổi tiếng trong nước và nước ngoài như LVN919, C99... đều có mặt trên đất đồi Văn Chấn.

Gần đây nhất, hai giống ngô lai NK6654, NK4300 được Trạm Khuyến nông huyện phối hợp với Công ty TNHH Sygenta Việt Nam, Công ty Vật tư Kĩ thuật Nông nghiệp Bắc Giang trồng khảo nghiệm ở một số xã và đều đạt năng suất từ 6 - 6,5 tấn/ha. Đây là năm thứ tư, giống ngô NK "cắm rễ" trên đất Văn Chấn và liên tiếp được mùa, ngày càng khẳng định ưu thế vượt trội trên đất này.

Giống ngô NK4300 chịu hạn tốt, cây khỏe, bắp to, màu hạt đẹp, cho năng suất cao; giống ngô NK6654 trồng được 3 vụ/năm, có ưu điểm chịu hạn, chịu úng tốt, năng suất trung bình 8 tấn/ha, năng suất tiềm năng có thể đạt tới 12 - 14 tấn/ha. Đây là hai giống ngô thuộc nhóm trung ngày, thời gian sinh trưởng từ 105 - 110 ngày; năng suất thực tế ở mô hình trình diễn tại xã Sơn Lương đạt 9 tấn/ha. Đây cũng là hai giống ngô có lượng tiêu thụ lớn nhất trong toàn tỉnh Yên Bái. Ngoài ra, một số giống ngô khác cũng cho năng suất cao như CPA88, CP333...

Theo đánh giá của các hộ dân tham gia mô hình thử nghiệm giống ngô lai trên đất dốc, CPA88, CP333 có ưu điểm vượt trội các giống ngô khác đang được triển khai tại địa phương như: phát triển mạnh, tỉ lệ nảy mầm cao, thời gian sinh trưởng ngắn; trỗ cờ phun râu tập trung, lá ngô đứng, ngọn, thân cây to, dẻo; bộ rễ chân kiềng phát triển mạnh, khả năng chống hạn và chống đổ tốt, chống chịu sâu bệnh khá; độ đồng đều cao, hạt mẩy, hạt có màu vàng cam dạng đá, lõi ngô nhỏ, vỏ bi kín nên hạn chế được sâu bệnh hại.

Văn Chấn đã có hướng đi mạnh dạn, đổi mới trong việc lựa chọn, cung ứng những giống ngô lai tốt nhất cho người nông dân. Với một vùng đất đồi dốc, xác định cây ngô là một trong những cây màu chủ lực của địa phương thì đây đúng là một sự hỗ trợ cần thiết để người nông dân Văn Chấn vươn lên thoát nghèo, xây dựng đời sống kinh tế gia đình ngày một bền vững.

Anh Dũng