Cuối tháng 9, tranh thủ thời tiết thuận lợi, nông dân từ vùng thấp đến vùng cao khẩn trương thu hoạch lúa mùa, làm đất gieo trồng cây vụ đông. Trên cánh đồng Mường Lò thuộc huyện Văn Chấn và thị xã Nghĩa Lộ, nông dân đã cơ bản thu hoạch xong diện tích lúa mùa và hối hả làm bầu, tra hạt trồng ngô đông. Các địa phương khác như Trấn Yên, Yên Bình, Văn Yên, Lục Yên... nông dân cũng đã bắt đầu thu hoạch những trà lúa mùa sớm đầu tiên. Thu hoạch lúa mùa đến đâu, bà con làm đất gieo trồng cây vụ đông đến đó và trên nhiều chân ruộng hai vụ lúa đã bén rễ ngô đông.

Vụ mùa năm nay, nông dân trong tỉnh đưa vào gieo cấy trên 19.000ha lúa mùa với cơ cấu trên 95% diện tích là lúa lai, lúa thuần chất lượng cao. Dẫu đầu vụ sản xuất, thời tiết diễn biến phức tạp, khá nhiều diện tích lúa bị thiếu nước, giữa vụ và cuối vụ sâu bệnh phá hại song với sự chỉ đạo sát sao của các địa phương cùng nỗ lực của nông dân vẫn làm nên một vụ lúa bội thu. Tính đến ngày 25/9, toàn bộ diện tích lúa mùa sớm đã cơ bản thu hoạch xong, diện tích chính vụ đã bắt đầu cho thu hoạch, năng suất bình quân đạt gần 50 tạ/ha. Tuy năng suất lúa chưa phải là cao nhưng vụ mùa năm 2014 được đánh giá là vụ lúa thành công từ năng suất đến sản lượng.

Để có được thành công đó là nhờ việc áp dụng lịch gieo cấy khá nghiêm ngặt, có tới trên 90% diện tích hoàn thành trong khung thời vụ thuận lợi. Cơ cấu giống có sự chuyển biến mạnh mẽ, ngoài các giống lúa lai chủ lực thì các giống lúa thuần chất lượng cao cũng chiếm 40% diện tích. Bên cạnh đó, mức đầu tư thâm canh cũng có nhiều tiến bộ. Ngoài việc tăng lượng phân chuồng, phân xanh, đã có 50.000 hộ nông dân thuộc huyện Văn Chấn, Lục Yên, Yên Bình, Trấn Yên… sử dụng phân viên nén dúi sâu cho lúa với diện tích trên 4.000ha. Nhờ vậy, lúa sinh trưởng, phát triển tốt, tạo năng suất cao, nhiều diện tích lúa ở thị xã Nghĩa Lộ, huyện Văn Chấn, Trấn Yên, Văn Yên năng suất đạt trên 55 tạ/ha.

Với niềm vui được mùa, thu hoạch đến đâu, nông dân làm đất gieo trồng cây vụ đông ngay đến đó. Tính đến ngày 25/9, toàn tỉnh đã gieo trồng được gần 1.000ha cây vụ đông trên đất 2 vụ lúa, tập trung ở huyện Văn Chấn và thị xã Nghĩa Lộ, trong đó Văn Chấn 700ha, Nghĩa Lộ 250ha.

Chị Hoàng Thị Tươi ở xã Nghĩa Phúc (thị xã Nghĩa Lộ) phấn khởi nói: "Vụ mùa năm nay cứ tưởng thất bát, thời tiết bất thường, mưa lắm, trời âm u, giữa vụ sâu bệnh phá hại song được sự chỉ đạo của xã, hướng dẫn của cán bộ khuyến nông cùng với gia đình tích cực đầu tư thâm canh nên lúa sinh trưởng, phát triển tốt. Gia đình vừa thu hoạch 5 sào được hơn 1 tấn thóc. Thu hoạch đến đâu, gia đình trồng ngô đông đến đó. Để đạt hiệu quả cao, gia đình đưa vào trồng 3 sào giống ngô nếp MX4, 2 sào giống ngô lai NK4300. Các anh nhìn đấy, không riêng gì gia đình nhà tôi mà cả bản, cả xã đều tham gia trồng cây vụ đông trên đất 2 vụ lúa".

Bí thư Đảng ủy xã Lò Phan cho biết, đến nay, nhân dân trong xã đã gieo trồng được trên 40ha cây vụ đông, chủ yếu là cây ngô, phấn đấu từ nay đến cuối vụ gieo trồng trên 55ha và chắc chắn hoàn thành. Không riêng gì Nghĩa Phúc mà hầu hết trên các cánh đồng, nhiều diện tích ngô, cây màu vụ đông đã bắt đầu bén rễ lên xanh. Đối với các huyện vùng thấp như Văn Yên, Trấn Yên, Yên Bình, hiện nay mới bắt đầu thu hoạch nên các địa phương cần tích cực chỉ đạo, vận động nông dân áp dụng các biện pháp kỹ thuật để bảo đảm thời vụ tốt nhất, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Đối với cây ngô, bà con thu hoạch xong là bắt tay vào làm đất tối thiểu, đưa vào trồng các giống ngô lai có thời gian sinh trưởng ngắn và làm ngô bầu, kết thúc gieo trồng trên đất 2 vụ lúa vào ngày 5/10; ngô nếp, rau kết thúc trước ngày 15/10, khoai lang là ngày 15/10, khoai tây muộn nhất cũng chỉ đến ngày 15/11. Đối với các loại rau màu thì tùy vào điều kiện thâm canh, bà con có thể trồng rải vụ. Tránh những thiệt hại do thời tiết gây ra, nông dân cần tuyệt đối tuân thủ theo khung thời vụ mới cho hiệu quả.

Với niềm vui được mùa lúa cùng quyết tâm đưa sản xuất cây vụ đông trở thành chính vụ, chắc chắn toàn tỉnh sẽ hoàn thành kế hoạch gieo trồng 10.000ha.

Ngọc Trúc