Gia đình chị Hà Thị Nghiễn ở thôn Hát 1, xã Hát Lừu có hơn 3.000m vuông ruộng nước. Là hộ nghèo nên nhưng năm trước năm nào chị cũng được cấp giống và ni lông che mạ đủ để gieo cấy hết các diện tích lúa của gia đình.
Năm nay thì khác ngay từ cuối năm 2020 chị được cán bộ thôn, cán bộ xã đến tuyên truyền là năm nay sẽ không được cấp lúa giống nữa mà gia đình phải chủ động nguồn lúa giống.
Nhận thấy đây là chủ trương đúng đắn, áp dụng chung cho những hộ như chị nên chị đã bàn với gia đình tiết kiệm chi tiêu để dành tiền mua lúa giống phục vụ cho sản xuất.
Đến nay chị đã mua được 19 kg lúa giống gồm ds1, thiên ưu 8 và nếp 87 đủ để cấy hết các diện lúa của gia đình. Chị đã xuống giống được hơn 50% số giống, số còn lại đang được ngâm ủ.
Chị Nghiễn chia sẻ: Được cán bộ đến tuyên truyền năm nay không được cấp lúa giống nữa mình và bà con trong thôn đồng tình ủng hộ với chủ trương này, Nhà nước đã hỗ trợ nhiều rồi giờ cũng cần ưu tiên hỗ trợ cho các lĩnh vực khác. Nên mình đã chủ động dành dụm tiền đi mua lúa giống ở các cửa hàng trong huyện.
Vụ xuân năm nay xã Hát Lừu gieo cấy 224,5 ha lúa tăng 2ha so với cùng kỳ. Để đảm bảo tiến độ sản xuất trong khung thời vụ tốt nhất, xã đã tập trung đôn đốc nhân dân thu hoạch nhanh gọn các diện tích cây rau mầu vụ đông được trồng trên đất lúa như các diện tích khoai tây, đậu dỗ, rau xanh... đồng thời đẩy nhanh tiến độ làm đất đối với các diện tích gieo cấy lúa xuân.
Đặc biệt ngay sau khi được quán triệt chủ trương không hỗ trợ lúa giống cho bà con nông dân từ năm 2021. Xã đã phân công cán bộ đến tất cả các thôn tuyên truyền vận động để người dân hiểu được chủ trương này đồng thời tư vấn, định hướng cơ cấu mùa vụ cũng như giới thiệu các địa chỉ tin cậy để người dân đến liên hệ mua lúa giống đảm bảo gieo cấy hết các diện tích lúa xuân.
Thông qua công tác tuyên truyền vận động, người dân Bản Thái Hát Lừu đã đồng tình ủng hộ chủ trương này nên đã nêu cao tinh thần chủ động, chuẩn bị kinh phí để mua giống cũng như các vật tự khác phục vụ cho sản xuất lúa xuân.
Lãnh đạo Trung tâm dịch vụ hỗ trợ phát triển nông nghiệp huyện Trạm Tấu hướng dẫn bà con nhân dân cách ngâm ủ mà trong điều kiện rét đậm, rét hại.
Ông Lò Văn Tiếp – Chủ tịch UBND xã Hát Lừu cho biết: Song song với công tác tuyên truyền để bà con trên địa bàn xã đã hiểu được chủ trương của tỉnh xã đã tư vấn, định hướng cho bà con đến các cửa hàng có địa chỉ tin cậy để mua giống. Đến thời điểm này 100% các hộ dân đã chuẩn bị đủ nguồn lúa giống phục vụ cho sản xuất vụ xuân và đến ngày 15/1 đã hoàn thành việc gieo mạ.
Tại xã Xà Hồ, nhờ được tuyên truyền từ sớm nên người dân ở các các thôn trên địa bàn xã cũng đã biết được chủ trương không được cấp lúa giống từ năm 2021, nên bà con nhân dân cũng đã chủ động chuẩn bị nguồn lúa giống phục vụ cho sản xuất.
Với tổng diện tích gieo cấy 160,8 ha, vụ xuân năm nay bà con đã chủ động mua các giống lúa như Nhị ưu 838, Việt lai 20. Ngoài ra một số hộ đã tận dụng các giống lúa thuần địa phương như tẻ đỏ, tẻ trắng để đưa vào gieo cấy.
Theo đánh giá của lãnh đạo xã Xà Hồ, các giống lúa địa phương mà bà con đưa vào gieo trồng đều đảm bảo năng xuất, chất lượng và sản lượng đặc biệt một số loại còn là đặc sản của địa phương.
Mặc dù tỷ lệ hộ nghèo còn cao và là năm đầu tiên không được cấp lúa giống để sản xuất xong đồng bào Mông xã Xà Hồ đã rất đồng tình ủng hộ chủ trương của tỉnh, khắc phục khó khăn huy động mọi nguồn lực từng bước chủ động trong sản xuất.
Chị Hảng Thi Dua thôn Sáng Pao xã Xà Hồ bộc bạch "Mình lạ hộ nghèo, còn khó khăn nhưng được biết là năm nay không được hỗ trợ lúa giống nữa mình đã dành dụm tiền mua được 5kg lúa giống 838, số diện tích còn lại mình cấy lúa tẻ đỏ là đủ. 1 vụ, 2 vụ rồi sẽ quen, mình sẽ tự chủ động được thôi".
Vụ xuân năm 2021, huyện Trạm Tấu có kế hoạch gieo cấy 1.550 ha lúa ruộng. Xác định đây là vụ sản xuất chính trong năm lại là năm đầu tiên thực hiện chính sách của tỉnh về không cấp lúa giống cho bà con nông dân, nên ngay từ cuối năm 2020, huyện Trạm Tấu đã chỉ đạo ngành chức năng và UBND các xã thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền để bà con nông dân hiểu rõ được chủ trương này.
Đồng thời huyện xây dựng các phương án để tư vấn hỗ trợ bà con trong việc lựa chọn cơ cấu giống đảm bảo thắng lợi trên cả 3 mặt năng xuất, chất lượng và sản lượng.
Riêng ngành Nông nghiệp đã xây dựng 2 phương án: Thứ nhất tư vấn, hướng dẫn bà con nhân dân mua giống ở những cơ sở uy tín, khi mua chú ý ngày sản xuất, hạn sử dụng, giống trong cơ cấu và bảo đảm tem nhãn của các công ty giống nhằm tránh việc mua giống bởi hàng giả, hàng kém chất lượng. Lưu ý giữ lại bao bì tem nhãn khi sử dụng.
Thứ hai, xã tổ chức họp các thôn để các hộ dân đăng ký số lượng, xã sẽ cùng Phòng NN&PTNT đứng ra liên hệ các công ty giống có uy tín để cung cấp cho bà con. Bằng những giải pháp trên, hiện nay bà con nông dân huyện Trạm Tấu đã chủ động được nguồn giống phục vụ cho sản xuất vụ lúa xuân năm 2021.
Ông Nguyễn Minh Tâm - Phó giám đốc Trung tâm dịch vụ hỗ trợ phát triển nông nghiệp huyện Trạm Tấu cho biết: Qua nắm bắt tình hình thì đến nay bà con nhân dân đã chủ động được lượng giống phục vụ cho sản xuất với cơ cấu giống chủ yếu là: Tẻ đỏ, Việt Lai 20, ĐS1 và một số giống lúa lai như Nhị ưu 838, 305... Về cơ bản khâu chuẩn bị của bà con rất tốt.
Đối với giống lúa thuần đã gieo mạ được hơn 60%, đối với giống lúa lai đã gieo mạ được trên 30%, số còn lại bà con đang ngâm ủ đảm bảo theo lịch mùa vụ của phòng nông nghiệp và phát triển nông thôn.
Những ngày này, mặc dù thời tiết khắc nghiệt nhưng bà con nông dân các xã trên địa bàn huyện vẫn hăng say lao động sản xuất tất cả vì mục tiêu có một mùa vụ thắng lợi và điều đáng mừng hơn cả là năm nay không còn được hỡ trợ lúa giống nữa nhưng đến thời điểm này bà con đã chuẩn bị đủ lúa giống để gieo cấy hết các diện tích lúa xuân.
Bà con hiểu được rằng khi tỉnh không hỗ trợ giống lúa giống ngô là tỉnh phải ưu tiên nguồn lực cho các mục tiêu quan trọng khác đồng thời khơi dậy tinh thần chủ động của người dân trong việc từng bước chủ động các tư liệu trong sản xuất.
Thu Hằng - Lộc Chầm (Trung tâm TT&VH Trạm Tấu)
