Là vụ sản xuất quan trọng trong năm nên ngay từ những ngày đầu tháng 4 đồng bào đã tập trung sửa chữa mương dẫn, đưa nước vào ruộng và khẩn trương làm đất. Huyện đã chỉ đạo cung ứng đủ giống lúa cấp cho bà còn và chuẩn bị đủ vật tư phân bón nên diện tích mạ được gieo sẵn sàng. Đội ngũ cán bộ của ngành nông nghiệp đã bám sát cơ sở, cùng với lãnh đạo các ngành được phân công phụ trách xã thường xuyên đôn đốc, vận động bà con sản xuất vụ mùa theo đúng lịch thời vụ.

Đối với 700 ha lúa xuân (tăng 23% so với cùng kỳ năm trước), nhân dân đã nhanh chóng thu hoạch năng suất ước đạt 41 tạ/ha; thu hoạch tới đâu, cày bừa ngay tới đó. Khao Mang là xã có phong trào sản xuất vụ đông xuân khá của huyện với trên 30% diện tích ruộng được gieo cấy.

Còn vụ mùa là vụ chính nên bà con hoàn toàn khẩn trương ra đồng bất kể thời tiết mưa nắng. Theo ông Sùng A Giàng - một điển hình làm kinh tế của Khao Mang, gia đình có 8 khẩu, ruộng không nhiều, nhưng gieo cấy cả 2 vụ lúa nên mỗi năm thu khoảng 50 bao bằng 2,5 tấn thóc. Ông cho biết đã tập trung cấy xong diện tích lúa mùa và chuẩn bị đi trồng rừng.

Ngay trung tâm xã, bên cạnh những thửa ruộng lúa đang chín, tranh thủ mấy trận mưa, nước nhiều, các gia đình tập trung già trẻ, trai gái làm đất, mạ được gieo sẵn trên nương nhanh chóng nhổ về chất đầy bờ ruộng. Với không khí ấy, việc phấn đấu gieo cấy hết diện tích 178 ha trong khung thời vụ của xã là có thể thực hiện được.

Đến 24 tháng 6, ruộng ở xã Chế Cu Nha đã được phủ kín tới hơn nửa. Nhiều chỗ lúa bén rễ hút nước hồi xanh. Cao cao trên ngọn của những bậc thang, sát rìa rừng vẫn còn những vệt đất mới. Đó là mảnh ruộng khai hoang của gia đình anh Lý A Sở. Trước đây chỗ đất này anh đã từng làm lúa nương, nay đã bạc màu, lại có công trình thủy lợi của Nhà nước đầu tư nên anh chuyển sang làm ruộng nước.

Cả 4 người trong gia đình tập trung đào đắp khoảng 2 - 3 ngày thì được mảnh ruộng vài chục mét vuông, đủ thời gian để dẫn nước, làm đất gieo cấy vụ mùa. Bằng cách làm này, mỗi năm huyện Mù Cang Chải có thêm trên dưới ba chục ha trồng lúa nước, chủ yếu là đất chuyển từ tra lúa nương từ nhiều qua, nhờ vậy mà diện tích lúa nương cũng đã giảm dần theo mỗi năm.

Ở cạnh đó, anh Lý A Trỏ đang cùng mấy người bắc cầu đưa chiếc máy bừa từ mảnh ruộng dưới lên thửa ruộng trên. Ruộng chỉ vừa đủ hơn một đường bừa nhưng anh Trỏ vẫn điều khiển máy băng băng, chỗ quá hẹp đã có người em dùng trâu bừa, nhờ đó việc làm đất của gia đình anh rất nhanh. Được biết ở xã Chế Cu Nha đã có 4 - 5 chiếc máy làm đất như vậy.

Tuy nhiên, do đợt mưa lũ đầu tháng 7 đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến vụ lúa mùa. Cùng với 2 ha ruộng bị vùi lấp, 12 công trình thủy lợi với khoảng 3.000 mét mương tưới ở hầu hết các xã bị hư hỏng. Anh Nguyễn Thành Nho - Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Mù Cang Chải cho biết: “Chúng tôi đã huy động nhân dân khẩn trương nạo vét mương dẫn, khắc phục tạm thời những điểm sạt lở, thay đường ống, máng tưới để có đủ nước tưới. Đồng thời huyện cũng đã đề nghị tỉnh hỗ trợ đầu tư sửa chữa công trình thủy lợi đầu mối và những nơi thiệt hại nặng, để đảm bảo tưới lâu dài”.

Những cố gắng của người dân, sự tập trung của địa phương và các ngành ngay từ đầu vụ,  tổng diện tích sản xuất vụ mùa trên địa bàn huyện đạt gần 5.100 ha (ngoài ruộng nước còn 1.350 ha lúa nương, 1.400 ha ngô). Đây là điều kiện để huyện đặt niềm tin thực hiện thắng lợi mục tiêu sản xuất 18.100 tấn lương thực có hạt trong năm 2009.

Quang Tuấn