Vừa qua, tại Yên Bái, sở tài nguyên và môi trường hai tỉnh Yên Bái và Phú Thọ đã có buổi làm việc trao đổi thông tin về kiểm soát ô nhiễm môi trường nước sông Chảy với sự tham gia của lãnh đạo hai sở, thanh tra sở, chi cục bảo vệ môi trường, lãnh đạo UBND và phòng tài nguyên – môi trường (TN&MT) huyện Đoan Hùng( Phú Thọ), huyện Yên Bình (Yên Bái)  và Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Yên Bình.

Tại buổi làm việc, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Thọ và Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đoan Hùng đã thông tin cho các cơ quan phía Yên Bái biết về tình hình ô nhiễm nguồn nước sông Chảy đoạn tiếp giáp với tỉnh Yên Bái, chảy qua huyện Đoan Hùng, được phát hiện từ ngày 20 đến 21/3/2011. Hậu quả làm chết cá ở 34 lồng nuôi của 24 hộ dân thuộc thị trấn Đoan Hùng và 3 xã Đông Khê, Nghinh Xuyên, Phương Trung (ước tính khoảng 5.790 kg cá).

Qua nắm tình hình và phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái khảo sát dọc suối Ngòi Bỗng từ hạ lưu đến Nhà máy Sắn Vũ Linh, lấy mẫu phân tích có thể nhận định nguồn nước sông Chảy ô nhiễm là do các cơ sở chế biến tinh bột sắn trên địa bàn huyện Yên Bình gây ra.

Vì vậy, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Phú Thọ tổ chức đoàn công tác đến làm việc với Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Yên Bái để trao đổi thông tin và bàn biện pháp phối hợp quản lý nhằm đảm bảo chất lượng nguồn nước sông Chảy phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân huyện Đoan Hùng.

Đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường Yên Bái và phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Bình cũng thông báo cho các cơ quan tỉnh Phú Thọ về việc các cơ quan chức năng tỉnh Yên Bái cũng đã phát hiện nước sông Chảy bị ô nhiễm làm chết cá lồng của nhân dân các xã Đại Minh, Vĩnh Kiên, Bạch Hà...

Ngay sau khi nhận được thông tin do Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Bình cung cấp, Sở Tài nguyên và Môi trường Yên Bái đã chỉ đạo Chi cục Bảo vệ môi trường tiến hành kiểm tra, nắm bắt tình hình và lấy mẫu phân tích. Kết quả cho thấy, nguồn nước hồ Hang Luồn, suối Hang Luồn và suối Ngòi Bỗng đã bị ô nhiễm, vượt quy chuẩn cho phép.

Nguyên nhân ban đầu có thể nhận định do nước thải của các cơ sở chế biến sắn trên địa bàn gây ra (bao gồm: Nhà máy Sắn Vũ Linh của Công ty TNHH Thương mại và Đầu tư Yên Bình và một số cơ sở chế biến sắn quy mô nhỏ của các hộ gia đình dọc suối Ngòi Bỗng và sông Chảy).

Tuy tại thời điểm kiểm tra, các cơ sở này đều đã dừng sản xuất song nước thải tồn lưu và nước thải ra trước đó đã làm ô nhiễm nguồn nước. Sự việc trên lại xảy ra đúng vào thời điểm Nhà máy Thủy điện Thác Bà không xả nước phát điện hoặc lượng nước xả rất hạn chế nên đã gây ra tình trạng chết cá lồng của nhân dân. Đến nay qua khảo sát, nguồn nước suối Ngòi Bỗng và sông Chảy đã trở lại bình thường.

Nhà máy Thủy điện Thác Bà xả nước nhiều nên tình trạng ô nhiễm sông Chảy giảm đáng kể.

Sau khi trao đổi thảo luận, cuộc họp đã đi đến thống nhất đánh giá:

1. Việc nguồn nước sông Chảy thời gian qua có thời điểm bị ô nhiễm nghiêm trọng làm chết cá lồng của nhân dân các xã hạ huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái và các xã của huyện Đoan Hùng như phản ánh của nhân dân các địa phương và các cơ quan báo chí là đúng sự thật. Đến nay do các cơ sở sản xuất đã ngừng hoạt động và thời tiết đã có mưa, Nhà máy Thủy điện Thác Bà đã xả nước nhiều hơn nên tình trạng ô nhiễm nêu trên tại sông Chảy đã không còn.

2. Nguyên nhân của tình trạng ô nhiễm nguồn nước theo nhận định ban đầu của các cơ quan quản lý 2 tỉnh là do nước thải của các cơ sở chế biến sắn trên địa bàn huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái gây ra đúng vào thời điểm Nhà máy Thủy điện Thác Bà không xả nước phát điện đã làm cho tình trạng thêm nặng nề. Để đánh giá được một cách khách quan, chính xác phạm vi, mức độ gây ô nhiễm của từng cơ sở đòi hỏi phải có các cơ quan chuyên môn điều tra, xác minh cụ thể.

3. Sau khi phát hiện tình hình, các cơ quan chức năng của 2 tỉnh đã kịp thời chủ động kiểm tra, khảo sát, nắm bắt tình hình, xác định nguyên nhân, trao đổi để bàn biện pháp phối hợp giải quyết.

4. Về lâu dài, để bảo vệ tốt môi trường nước sông Chảy, đảm bảo chất lượng phục vụ sinh hoạt và sản xuất cho nhân dân dọc bên sông của 2 tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường Yên Bái sẽ chỉ đạo Chi cục Bảo vệ môi trường và Thanh tra Sở tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và giám sát chặt chẽ việc xử lý nước thải đối với các cơ sở chế biến sắn trên địa bàn; chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Bình tăng cường quản lý đối với các cơ sở chế biến nhỏ thuộc trách nhiệm quản lý theo phân cấp.

Đồng thời, sở tài nguyên và môi trường 2 tỉnh, ủy ban nhân dân và phòng tài nguyên và môi trường 2 huyện Yên Bình, Đoan Hùng tăng cường trao đổi thông tin, phối hợp quản lý tài nguyên và môi trường liên vùng, đảm bảo môi trường trong lành cho cả hai địa phương.

Lê Văn Bắc