Các địa phương trong huyện đã chủ động xây dựng hương ước, quy ước thực hiện nếp sống văn minh, giữ gìn và phát huy thuần phong mỹ tục, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Quán triệt Kết luận số 51 của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 27-CT/TƯ  “Về việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội” và Quyết định số 26/2012/QĐ-UBND ngày 23/7/2012 của UBND tỉnh về quy định “Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội trên địa bàn tỉnh Yên Bái”, những năm qua, cấp ủy, chính quyền các cấp trong huyện Yên Bình đã triển khai nghiêm túc, kịp thời các quy định về thực hiện nếp sống văn minh đến các tầng lớp nhân dân.

Ông Lương Thanh Hùng - Trưởng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện cho biết: “Cùng với tuyên truyền đẩy mạnh thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” xây dựng làng, cơ quan, đơn vị văn hóa, những quy định về thực hiện nếp sống văn minh được UBND huyện triển khai tới cơ sở. Các xã, thị trấn đã chủ động xây dựng, chỉnh sửa các quy ước, hương ước thôn, xóm nhằm thực hiện nếp sống văn minh và đưa nội dung thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang vào tiêu chuẩn bình xét các danh hiệu: gia đình, khu phố, làng văn hóa, đơn vị văn hóa…”.

Từ nhận thức đúng về ý nghĩa, tầm quan trọng của thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, mỗi cán bộ, đảng viên đã gương mẫu  “đi trước”. Đối với việc cưới, đã tập trung xây dựng mô hình đám cưới điểm tại nhà văn hóa thôn, xóm, khu phố do các đoàn thể đứng ra tổ chức; đặc biệt, phát huy vai trò của Đoàn thanh niên trong việc chủ động xây dựng chương trình tổ chức đám cưới văn minh, tiết kiệm để các đại biểu đến dự chia vui và rút kinh nghiệm.

Năm qua, trên địa bàn huyện có gần 300 đám cưới theo nếp sống mới tổ chức tiệc trà, bánh kẹo, không tiếp thuốc lá, không mở loa đài quá 22 giờ và trước 5 giờ sáng,  tiệc mặn chỉ tổ chức gọn nhẹ trong anh em và bạn bè thân thiết. Tất cả các đám cưới đều được tổ chức trang trọng, vui tươi, lành mạnh, tiết kiệm, đúng quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình, phù hợp với tập quán, truyền thống văn hóa của địa phương và hoàn cảnh mỗi gia đình.

Ông Nguyễn Quang Tuấn, ở tổ 17, thị trấn Yên Bình vừa tổ chức đám cưới cho con trai cho biết: “Thực hiện quy ước của tổ dân phố nên gia đình tổ chức cưới cho con gọn nhẹ, chỉ mời người thân trong gia đình và bạn bè gần gũi đến chung vui một ngày. Bên nhà gái cũng không thách cưới. Từ đó, các khoản chi phí giảm hẳn, gia đình tiết kiệm được hơn chục triệu đồng. Số tiền tiết kiệm được tôi cho các con để sau đám cưới hai vợ chồng có vốn làm ăn phát triển kinh tế, xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc”.

Đối với việc tang, đã cơ bản khắc phục được tình trạng tổ chức tang lễ rườm rà, kéo dài nhiều ngày, ăn uống tốn kém. Khi gia đình có đám tang, cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể của xã và khu dân cư cùng bà con làng xóm giúp đỡ tổ chức tang lễ chu đáo, tiết kiệm, nhiều nơi vẫn giữ phong tục truyền thống tốt đẹp “Bò gạo tình nghĩa”. Mỗi hộ gia đình khi đến dự lễ tang mang theo 1 bò  (lon) gạo, một bó củi hay con gà và 5.000 đồng để giúp đỡ gia đình tang chủ. Các hủ tục lạc hậu trong tang lễ đã được loại bỏ.

Mỗi năm, toàn huyện Yên Bình có khoảng 6 lễ hội, đều được tổ chức theo hướng xã hội hóa. Ban quản lý di tích của huyện đã tham mưu giúp cấp ủy, chính quyền tổ chức các lễ hội theo nghi lễ truyền thống của dân tộc. Trong các lễ hội, phần rước, tế, lễ, dâng hương diễn ra trang trọng, nghiêm túc, tiêu biểu như lễ hội: đền Mẫu Thác Bà, đình Khả Lĩnh (xã Đại Minh), chùa Phúc Hòa, chùa Đại Minh. Hoạt động lễ hội đã chú trọng phát triển hài hòa cả phần lễ và phần hội. Nhiều nghi thức lễ hội truyền thống được phục dựng góp phần giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.

Các trò chơi dân gian như: vật, chọi gà, cờ tướng… được tổ chức chu đáo. Thông qua các hoạt động lễ hội phong phú đã tạo không khí vui tươi, phấn khởi cho nhân dân địa phương và du khách đến thăm quan, dâng hương. Bên cạnh đó, công tác an ninh trật tự, phòng, chống cháy nổ, đảm bảo an toàn giao thông trong lễ hội luôn được cấp ủy, chính quyền các cấp quan tâm chỉ đạo, kiểm tra thường xuyên, ngăn chặn kịp thời các hoạt động mê tín dị đoan, các hành vi trộm cắp, lừa đảo, đánh bạc trá hình qua các trò chơi cá cược.

Đó là những chuyển biến khá rõ nét trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội của huyện Yên Bình thời gian qua. Phát huy những kết quả đã đạt được, trong thời gian tới, Yên Bình sẽ bổ sung, hoàn thiện hương ước, quy ước làng xóm, thôn bản, về nếp sống văn hóa nông thôn, tập trung vào việc cưới, việc tang và lễ hội, kiên quyết loại trừ các hoạt động mê tín dị đoan, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội ở địa phương phát triển.

Thu Hiền