Ông Dương Tuấn Anh - Phó giám đốc Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh cho biết: “Điều trị thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone là một cơ hội rất lớn cho những người nghiện hêrôin, cho cả gia đình và xã hội; giảm tình trạng sử dụng ma túy bất hợp pháp, nâng cao sức khỏe bệnh nhân đồng thời dự phòng lây nhiễm một số bệnh qua đường máu, góp phần giảm tình hình tội phạm trong nhóm đối tượng tiêm chích ma túy. Đặc biệt, cải thiện được mối quan hệ với người thân trong gia đình và xã hội, dần lấy lại lòng tin, có việc làm”.

Từ chỗ không còn “thiết tha” với hêrôin, không bị vật vã do “đói thuốc”, sức khỏe thể chất, tâm thần và chất lượng cuộc sống của phần lớn bệnh nhân có sự cải thiện rõ rệt. Bên cạnh đó, theo đánh giá của Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh, tình trạng bệnh nhân sử dụng ma túy đã giảm hẳn sau khi tham gia điều trị Methadone (từ 100% trước điều trị xuống còn 16,67% sau 12 tháng điều trị). Sức khỏe của bệnh nhân đã có sự cải thiện rõ rệt sau 3 tháng điều trị, cân nặng trung bình trước điều trị là 54,57 kg sau điều trị đã tăng lên 57,1 kg; 97,5% bệnh nhân cho biết có cải thiện mối quan hệ với gia đình và thấy được gia đình tin tưởng hơn. Trong số những bệnh nhân chưa nhiễm HIV, viêm gan B, C, không có bệnh nhân nào bị nhiễm mới sau một năm điều trị.

Yên Bái là địa phương có số người nghiện ma túy cao với 2.927 đối tượng, trong số đó, nhiều người chưa hiểu đúng về phương pháp điều trị thay thế các dạng nghiện bằng Methadone. Họ cho rằng, đây là một phương pháp cai nghiện và có thể dứt hoàn toàn, điều này là hoàn toàn sai. Điều trị Methadone không phải là cai nghiện.

Bản chất của điều trị Methadone là thay thế việc sử dụng chất gây nghiện bất hợp pháp (ma túy) bằng việc sử dụng chất gây nghiện hợp pháp (Methadone) nhằm giảm tác hại của việc sử dụng ma túy với bản thân và gia đình người nghiện.

Theo báo cáo của Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh, tỷ lệ lây nhiễm HIV trong nhóm đối tượng tiêm chích ma túy ở Yên Bái rất cao, chiếm 36,61% số người nhiễm ở các nhóm có hành vi nguy cơ. Do đó, triển khai điều trị bằng Methadone như một mũi tên trúng nhiều đích: hạn chế tình trạng lây nhiễm HIV, giúp người nghiện từ bỏ dần ma túy, nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm chi phí và gánh nặng cho gia đình cũng như giảm nguy cơ phạm pháp, góp phần ổn định trật tự xã hội.

Sau 3 năm triển khai điều trị thay thế bằng Methadone, Yên Bái đang gặp phải không ít khó khăn. Đặc điểm địa lý của Yên Bái là một cản trở trong việc bố trí các cơ sở điều trị, làm giảm khả năng tiếp cận của bệnh nhân với nơi điều trị. Hiện, nguồn thuốc Methadone của Yên Bái được ngân sách trung ương, dự án quốc tế hỗ trợ nên bệnh nhân đang được miễn phí tiền thuốc Methadone nhưng đến hết năm 2016, nguồn thuốc hỗ trợ sẽ không còn - đây là gánh nặng cho ngân sách tỉnh và khó khăn cho bệnh nhân.

Một bộ phận người dân, người nghiện ma túy chưa hiểu rõ chương trình điều trị Methadone (vẫn coi đây là chương trình cai nghiện, giấu tình trạng nghiện, sợ đến điều trị lại bị bắt đi cai nghiện tập trung) nên chưa tiếp cận chương trình.

 Anh Dũng