Trong giai đoạn 2011-2015, tỉnh đã quan tâm chỉ đạo thực hiện nhiều giải pháp nhằm thực hiện Chiến lược DS&SKSS giai đoạn này. Tuy nhiên, vẫn còn những tồn tại, hạn chế. Mức sinh tuy giảm nhưng ở vùng đặc biệt khó khăn, nơi nền kinh tế còn khó khăn mức sinh vẫn ở mức cao (tại huyện Trạm Tấu và Mù Cang Chải tỷ suất sinh thô vẫn trên 20%o); tỷ lệ cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại mục tiêu đến năm 2015 đạt 81,7% nhưng kết quả đạt ở mức 74%.

 

Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh năm 2011 ở mức 110 trẻ trai/ 100 trẻ gái, năm 2015 ở mức 111,8 trẻ trai/ 100 trẻ gái trong khi kế hoạch đặt ra 110 trẻ trai/ 100 trẻ gái. Các mô hình về chất lượng dân số tuy đã bước đầu được triển khai nhưng kết quả đạt được chưa cao. Năm 2015, tỷ lệ bà mẹ mang thai được sàng lọc trước sinh đạt 5,7% (kế hoạch là 86%), tỷ lệ trẻ sơ sinh được sàng lọc đạt 3,7% (kế hoạch là 85%). Một số vấn đề SKSS, KHHGĐ chưa được giải quyết tốt...

Giai đoạn 2016-2020, công tác DS-KHHGĐ, SKSS còn đặt ra nhiều thách thức và những vấn đề cần giải quyết. Trong 5 năm tới, số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ hàng năm vẫn tiếp tục tăng do hệ quả của mức sinh cao từ những năm 1976-1990.

 

Bên cạnh đó, ý thức thực hiện hiệu quả quy mô gia đình có 1 hoặc 2 con trong người dân chưa thực sự bền vững, nguy cơ tăng mức sinh trở lại chưa thực sự được loại trừ, mục tiêu giảm sinh vẫn là một trong những ưu tiên hàng đầu ở giai đoạn 2015-2020. Để duy trì được tổng tỷ suất sinh 2,1 con/ phụ nữ năm 2015 cũng là một nhiệm vụ hết sức khó khăn, đòi hỏi sự nỗ lực to lớn trong lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức triển khai thực hiện. Về cơ cấu dân số, tỷ số mất cân bằng giới tính khi sinh ở Yên Bái hiện đang ở mức trung bình so với cả nước (111,8 nam/100 nữ) và xu hướng sẽ còn tiếp tục tăng nếu như không có những giải pháp hữu hiệu.

 

Chất lượng DS, SKSS còn nhiều vấn đề đặt ra như: tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng khó khăn về điều kiện kinh tế - xã hội còn phổ biến; tỷ lệ bà mẹ mang thai và trẻ sơ sinh được sàng lọc để phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh ở mức thấp; tình trạng sức khỏe bà mẹ còn nhiều thách thức; SKSS, sức khỏe tình dục ở nhóm vị thành niên, thanh niên chưa được quan tâm đúng mức; dịch vụ SKSS cho các nhóm đối tượng đặc thù (vị thành niên, thanh niên, nam giới, người cao tuổi) chưa sẵn có, chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân; cung ứng phương tiện tránh thai gặp khó khăn…

Vì vậy, Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược DS&SKSS đặt mục tiêu chung là tiếp tục nỗ lực giảm mức sinh tại vùng cao, duy trì mức sinh thay thế ở vùng thấp; nâng cao chất lượng DS, cải thiện tình trạng SKSS; giải quyết tốt những vấn đề về cơ cấu DS, đặc biệt là kiềm chế và giảm dần mất cân bằng giới tính khi sinh; tận dụng cơ cấu DS vàng góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đẩy nhanh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và cải thiện chất lượng cuộc sống của nhân dân trong tỉnh.

Theo đó, sẽ phấn đấu đạt các mục tiêu cụ thể, đến năm 2020: giảm tỷ lệ phát triển DS tự nhiên xuống còn 1,04%; giảm tổng tỷ suất sinh còn dưới 2,1; quy mô DS toàn tỉnh không quá 835.000 người; số cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại duy trì ở mức 74%; giảm tỷ lệ người sinh con thứ 3 trở lên dưới 10%; khống chế tỷ số giới tính khi sinh dưới 115 trẻ nam/100 trẻ nữ; nâng cao sức khoẻ bà mẹ, giảm bệnh, tật và tử vong ở trẻ em; tỷ lệ bà mẹ mang thai được sàng lọc trước sinh đạt 80%; 70% cơ sở cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS thực hiện dịch vụ chăm sóc SKSS thân thiện với vị thành niên, thanh niên; giảm 20% số đối tượng vị thành niên có thai ngoài ý muốn so với năm 2015; 50% cơ sở y tế tuyến huyện trở lên cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS có chất lượng cho người cao tuổi…

Để đạt được các mục tiêu này, sẽ tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền; hoàn thiện hệ thống tổ chức bộ máy và nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác DS, SKSS các cấp; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý công tác DS, SKSS.

 

Cùng đó, triển khai đồng bộ trên cả diện rộng và chiều sâu các hoạt động tuyên truyền, vận động và truyền thông giáo dục thay đổi hành vi nhằm làm chuyển biến sâu sắc về nhận thức, tâm lý, tập quán của cộng đồng; tạo môi trường thuận lợi về chính sách, nguồn lực và dư luận xã hội ủng hộ thực hiện mục tiêu của công tác DS, SKSS; tăng cường phổ biến, giáo dục chính sách pháp luật liên quan đến lĩnh vực DS, SKSS; nâng cao chất lượng dịch vụ DS, SKSS, đảm bảo tính sẵn có và khả năng tiếp cận, sử dụng thuận lợi của người dân đối với các dịch vụ chăm sóc SKSS thiết yếu cơ bản tại 100% trạm y tế xã và dịch vụ chăm sóc SKSS thiết yếu tại Bệnh viện Sản Nhi, khoa sản trung tâm y tế huyện; xây dựng và hoàn thiện hệ thống chính sách DS, SKSS; đẩy mạnh xã hội hóa, tăng cường phối hợp liên ngành và hợp tác quốc tế; chú trọng đào tạo chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ DS, SKSS theo hướng chuyên nghiệp hóa...

Việc thực hiện hiệu quả Chiến lược DS-SKSS giai đoạn 2016-2020 sẽ tiếp tục góp phần nâng cao chất lượng dân số, cải thiện tình trạng sức khoẻ sinh sản, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và chất lượng cuộc sống của người dân.