"Bám dân mà đi, gần dân mà nói”
BHXH Khu vực XVII gồm hai tỉnh Yên Bái và Lào Cai - một trong những đơn vị đặc thù bởi địa bàn chủ yếu là miền núi, đông đồng bào dân tộc thiểu số, điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn. Nhận thức về chính sách BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) chưa đồng đều nên BHXH Khu vực đã xây dựng kế hoạch truyền thông "chạm đến từng người dân”, lựa chọn cách tiếp cận phù hợp với từng nhóm đối tượng. Phương châm "đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng” không chỉ là khẩu hiệu mà đã trở thành hành động thường nhật. Nội dung truyền thông gắn với lợi ích thực tiễn như bảo vệ sức khỏe, bảo đảm sinh kế, hỗ trợ chi phí y tế...
Các hình thức truyền thông được đa dạng hóa: từ loa phát thanh xã, buổi họp thôn, phiên chợ quê, mạng xã hội đến truyền thông nhóm nhỏ, gõ cửa từng nhà. Cán bộ BHXH còn trở thành tuyên truyền viên tích cực trên Zalo, Facebook. "Chúng tôi xác định truyền thông chính sách là nhiệm vụ trọng tâm. Phải đến đúng đối tượng, đúng nhu cầu, phù hợp hoàn cảnh và cách hiểu của người dân thì mới hiệu quả” - ông Nguyễn Văn Chương - Phó Giám đốc BHXH Khu vực XVII chia sẻ.
Đặc biệt, chiến dịch truyền thông cao điểm "Tháng vận động triển khai BHXH toàn dân năm 2025” tại khu vực XVII đã khẳng định tính hiệu quả của phương châm "đi từng ngõ, gõ từng nhà”. Chỉ trong 7 ngày từ 8 - 16/5, tại hai huyện Yên Bình và Trấn Yên, tỉnh Yên Bái, BHXH liên huyện đã phối hợp cùng UBND xã, trưởng thôn, hội đoàn thể và các tổ chức thu như Bưu điện tổ chức gần 30 buổi truyền thông nhóm nhỏ tại cụm dân cư.
Bà Mai Thị Thanh Bình - Giám đốc BHXH liên huyện Yên Bình - Trấn Yên cho biết: "Chúng tôi chuẩn bị rất kỹ, từ tài liệu tuyên truyền đến phân công cán bộ theo từng nhóm phụ trách địa bàn cụ thể. Việc đến tận nhà dân để giải thích, tư vấn đã giúp nhiều người hiểu rõ chính sách, tự nguyện đăng ký tham gia”.
Kết quả qua đợt truyền thông cao điểm đã có 1.877 người tham gia BHYT và 132 người tham gia BHXH tự nguyện; tỷ lệ bao phủ BHYT tại hai huyện đạt 86,1%.
Tại các huyện Văn Yên, Lục Yên, Trạm Tấu… (Yên Bái); Sa Pa, Bắc Hà, Mường Khương… (Lào Cai) truyền thông cũng sôi nổi. Tại thôn Bắc Ngầm (xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai), nơi 100% dân số là người dân tộc thiểu số, tỷ lệ BHYT đã đạt trên 94%.
Chị Vũ Thị Hiến - Bí thư Chi bộ thôn chia sẻ: "Chúng tôi gắn tuyên truyền BHXH, BHYT với các buổi họp chi bộ, sinh hoạt đoàn thể. Mỗi cán bộ, đảng viên phải là người tiên phong, từ đó lan tỏa ra cả cộng đồng”.
Viên chức ngành BHXH đến từng hộ dân để tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT.
Yếu tố đặc biệt quan trọng là sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành BHXH và hệ thống chính trị cơ sở như trưởng thôn, hội phụ nữ, Đoàn thanh niên… Nhờ đó, truyền thông nhóm nhỏ trở nên gần gũi, dễ hiểu và thuyết phục hơn.
Người dân hiểu - chính sách gần
"Không cần phải to tát, chỉ cần đến đúng lúc, nói đúng điều người dân cần, thì họ sẽ nghe, sẽ hiểu và sẽ tham gia” - ông Phạm Đức Dũng - Phó Giám đốc BHXH liên huyện thành phố Lào Cai - Bát Xát - Sa Pa chia sẻ.
Câu chuyện của chị Phùng Nảy Phẩu 50 tuổi ở thôn Nậm Cang, xã Liên Minh, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào Cai là một ví dụ điển hình. Gia đình chị có 7 người, sống chủ yếu nhờ làm nông, thu nhập bấp bênh, thế nhưng năm nào chị cũng dành tiền để mua BHYT cho cả nhà. Chị bảo: "Đến lúc đau ốm, tấm thẻ này quý lắm. Vừa đỡ chi phí, vừa yên tâm mà chữa bệnh”.
Hay như anh Nguyễn Văn Quyết ở thôn Bắc Ngầm, xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai sau nhiều lần được cán bộ BHXH thuyết phục, cuối cùng cũng quyết định tham gia BHXH tự nguyện cho bản thân. "Đó là một khoản tiết kiệm lâu dài, cũng là để sau này có lương hưu không phiền đến con cái” - anh chia sẻ.
Còn bà Lục Thị Viên ở thôn Khe Mạ, xã Tân Hương, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái mặc dù là người dân tộc thiểu số nhưng tư tưởng của bà rất hiện đại. Bà chia sẻ chân tình: "Nhà tôi 4 người, đều mua BHYT. Nhà nước hỗ trợ 70% nên mình cố thêm 30% nữa, có thẻ là có chỗ bấu víu nếu chẳng may bệnh tật. Mà cũng chỉ cầu mong không phải dùng đến tấm thẻ đó, mình không dùng đến thì phần của mình sẽ dành cho người khác”.
Hướng tới BHXH toàn dân
Theo ông Phạm Công Cường - Giám đốc BHXH Khu vực XVII, nhờ đẩy mạnh truyền thông bằng nhiều hình thức, đặc biệt là truyền thông nhóm nhỏ "đi từng ngõ, gõ từng nhà”, số người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình tăng mạnh. Tính đến hết tháng 4/2025, Yên Bái có 28.031 người tham gia BHXH tự nguyện (tăng 3.369 người so với cùng kỳ), đạt hơn 60% kế hoạch. BHYT có 733.741 người tham gia, tỷ lệ bao phủ gần 85%; Lào Cai có 11.207 người tham gia BHXH tự nguyện và hơn 681.000 người tham gia BHYT, tỷ lệ bao phủ đạt 86%.
Kết quả đó đến từ sự phối hợp giữa ngành BHXH và chính quyền địa phương, các tổ chức dịch vụ thu như Bưu điện, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân... Mỗi cán bộ BHXH được yêu cầu phát huy vai trò cá nhân vừa là công chức, vừa là tuyên truyền viên trên mạng xã hội. Họ không chỉ phổ biến chính sách, mà còn truyền tải cái "tâm” của Nhà nước: "BHYT là để chăm lo sức khỏe nhân dân, BHXH tự nguyện là để người dân có lương khi về già, không phụ thuộc, không thiệt thòi” - ông Phạm Công Cường nhấn mạnh.
Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, tinh thần chủ động sáng tạo của ngành BHXH và trách nhiệm của mỗi cán bộ là nền tảng để chính sách an sinh vươn xa tới từng bản làng, từng hộ gia đình. Truyền thông BHXH, BHYT tại khu vực XVII không chỉ là con số hay kết quả mà là hành trình kiên trì gieo niềm tin vào chính sách của Đảng, Nhà nước - để mỗi người dân, dù ở vùng sâu, vùng xa, đều cảm nhận rõ ràng: có BHXH, BHYT là có điểm tựa cho tương lai bền vững.
Hồng Duyên