Mạng lưới trường, lớp tiếp tục được quy hoạch, sắp xếp hợp lý, từng bước hoàn thiện ở các cấp học, đáp ứng nhu cầu học tập của nhân dân, yêu cầu đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục. Công tác dạy và học bảo đảm theo chuẩn kiến thức, kỹ năng. Huyện đã tăng cường đội ngũ giáo viên, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, bảo đảm về chất lượng và động viên giáo viên có năng lực tăng cường cho các xã.
Công tác xã hội hóa giáo dục, thực hiện chính sách hỗ trợ cho người dạy, người học cùng với xây dựng cơ sở vật chất, kiên cố hóa phòng học, xây dựng trường chuẩn quốc gia được duy trì, đẩy mạnh, đạt hiệu quả đã góp phần nâng cao chất lượng PCGD, XMC.
Năm học 2024 - 2025, toàn huyện có tổng số 27 cơ sở giáo dục, 1 nhóm trẻ tư thục thuộc quyền quản lý với tổng số 395 nhóm, lớp và 11.875 học sinh. Số phòng học kiên cố và bán kiên cố là 301/325 phòng học, chiếm tỷ lệ 92,6%. Tại mỗi đơn vị trường đều có 1 cán bộ quản lý và 1 giáo viên phụ trách công tác PCGD, XMC. Ngoài ra, các trường đều có các thành viên trong các tổ giúp việc cho ban chỉ đạo cấp xã, thị trấn phụ trách theo dõi, quản lý tại mỗi thôn, bản nhằm thực hiện tốt công tác PCGD, XMC.
Cô giáo Vũ Thị Liên - Hiệu trưởng Trường Mầm non Họa Mi, xã Bản Mù chia sẻ: "Nhiệm vụ phổ cập được nhà trường thực hiện thường xuyên, kiên trì. Hồ sơ phổ cập được cập nhật theo định kỳ, được kiểm tra, bổ sung kịp thời khi có sự biến động. Vì thế, chúng tôi phải đến từng hộ dân để thực hiện điều tra phổ cập bảo đảm cụ thể, chính xác, sau đó lập phiếu điều tra theo hộ gia đình, nhập dữ liệu vào hệ thống thông tin điện tử quản lý PCGD, chống mù chữ. Ở vùng này, chủ yếu là học sinh dân tộc Mông nên cùng với điều tra phổ cập, chúng tôi còn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để các gia đình cho con đi học đúng độ tuổi”.
Tương tự, công tác XMC ở Trạm Tấu cũng đã huy động được sự phối hợp của ngành giáo dục và đào tạo cùng chính quyền địa phương tổ chức rà soát, giao chỉ tiêu huy động, duy trì số lượng học viên, bảo đảm tỷ lệ chuyên cần cho từng đồng chí bí thư chi bộ, trưởng thôn, bản; đồng thời tích cực tuyên truyền, vận động người dân trong độ tuổi chưa biết chữ đi học, chuẩn bị các điều kiện về cơ sở vật chất để mở các lớp học.
Ngành cũng đã chỉ đạo, bố trí những giáo viên có kinh nghiệm đến lớp, đặc biệt là những giáo viên bám bản vừa có kiến thức chuyên môn vừa biết tiếng của đồng bào và hiểu phong tục, tập quán để dạy học đạt hiệu quả cao. Sau thời gian đi học, những đôi bàn tay chai sạn chỉ quen cầm dao, cuốc, vụng về cầm bút đã chép được bài giảng, làm phép tính cơ bản. Trình độ của người dân được nâng lên rõ rệt, biết nói, biết đọc, biết viết tiếng phổ thông và sẵn sàng trang bị kiến thức cần thiết cho việc phát triển kinh tế, giao thương hàng hóa.
Chị Sùng Thị Bla ở xã Phình Hồ chia sẻ: "Đến lớp vui lắm nên trước giờ học, tôi sẽ nhanh chóng làm việc nhà, chăm sóc các con để tối chuẩn bị đi học. Trước đây, tôi làm thủ tục giấy tờ thì chỉ biết chấm ngón tay bằng mực, từ ngày đi học chữ thì ai cũng biết ký tên nên vui lắm!”.
Nhận thức của người dân Trạm Tấu về tầm quan trọng của việc học tập, của tri thức đối với sự phát triển của cá nhân, gia đình, cộng đồng đang ngày càng nâng lên. Hết năm 2024, huyện đã duy trì và nâng cao các điều kiện bảo đảm đạt chuẩn PCGD mầm non cho trẻ 5 tuổi, PCGD tiểu học mức độ 3, PCGD trung học cơ sở mức độ 2 và đạt chuẩn XMC mức độ 1. Toàn huyện đã có 87,7% số người từ 15 - 60 tuổi biết chữ mức độ 1 và 80,3% ở mức độ 2; 10/12 xã đạt chuẩn XMC mức độ 2.
Hoài Anh