Như vậy, vòng đối thoại hạt nhân giữa Iran và sáu cường quốc được nối lại chỉ 1 tuần sau khi các bên liên quan kết thúc 4 ngày thương lượng tại New York (Mỹ) bên lề Hội nghị kiểm điểm việc thực hiện Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT) vào ngày 5/5 và không lâu sau khi đạt được thỏa thuận khung về chương trình hạt nhân của Iran tại Lausanne (Thụy Sĩ) vào ngày 2/4 vừa qua.

Theo dự kiến, các vòng đàm phán giữa ông Araqchi và trưởng đoàn đàm phán EU Helga Schmid sẽ được khởi động từ ngày 12/5 và sau đó, các đại diện đàm phán của nhóm P5+1 sẽ tham gia vào các cuộc phán vào ngày 15/5 nhằm mục đích hoàn tất tiến trình soạn thảo bản thỏa thuận cuối cùng liên quan tới chương trình hạt nhân gây nhiều tranh cãi của Iran.

Ông Araqchi cho biết, việc soạn thảo bản thỏa thuận hạt nhân cuối cùng đang thu được kết quả, song với một tiến độ chậm chạp. Bên cạnh đó, đại diện ngoại giao Iran cũng bày tỏ hy vọng các bên sẽ thông qua bản thỏa thuận hạt nhân cuối cùng trước thời hạn chót vào cuối tháng 6 tới. Ông Araqchi lưu ý rằng, ngay sau khi bản thỏa thuận hạt nhân cuối cùng phát huy hiệu lực, tất cả các lệnh trừng phạt kinh tế và tài chính nhằm vào Iran sẽ được gỡ bỏ. Điều này sẽ mở đường cho Iran tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực công nghiệp hạt nhân, trong đó gồm các dự án xây dựng thêm các nhà máy hạt nhân và tổ hợp khử muối bằng hạt nhân mới.

Tuy đặt nhiều kỳ vọng vào khả năng các bên sẽ thông qua bản thỏa thuận hạt nhân cuối cùng trước thời hạn chót 30/6 tới, song ông Araqchi cũng khẳng định rõ một lập trường của Iran trong tiến trình đàm phán rằng “nước Cộng hòa Hồi giáo này thà chấp nhận việc không đạt được thỏa thuận nào còn hơn là thông qua một bản thỏa thuận tồi”.

Trong khi đó, hãng tin Reuters, dẫn lời một số nhà ngoại giao phương Tây cho biết, ngay cả khi bản thỏa thuận hạt nhân sơ bộ đã được thông qua, Iran và nhóm P5+1 hiện vẫn đang “chật vật” tiến tới một bản thỏa hạt nhân cuối cùng trước thời hạn chót do vẫn còn tồn tại những bất đồng liên quan tới gỡ bỏ lệnh trừng phạt, giám sát hạt nhân cùng một số vấn đề khác.

Phát biểu trước báo giới bên lề Hội nghị kiểm điểm việc thực hiện Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân tại New York, ngày 5/5, một nhà ngoại giao phương Tây (giấu tên) cho biết: “Các lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc hiện cũng là một vấn đề khó khăn (trong tiến trình đàm phán)…Chúng tôi sẽ cần tới thời gian và phải giải quyết vấn đề này”. Hiện một số bên tham gia đàm phán gồm Mỹ và EU muốn việc gỡ bỏ các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc chống lại Iran có thể được “đảo ngược một cách tự động” trong trường hợp Tehran tỏ ra thất bại trong việc tuân thủ các điều khoản trong bản thỏa thuận hạt nhân cuối cùng. Tuy nhiên, cũng có một số ý kiến lo ngại rằng, hai nước Nga và Trung Quốc sẽ không ủng hộ phương án trên và có khả năng sẽ dùng quyền phủ quyết các nỗ lực khôi phục lệnh trừng phạt chống Iran. “Nếu điều này không được thống nhất thì cũng sẽ không có bản thỏa thuận hạt nhân cuối cùng…Việc khôi phục các lệnh trừng phạt từ Mỹ và EU nhằm vào Iran khá đơn giản song các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc lại không tuân theo cơ chế tương tự” – quan chức trên nêu rõ.

Những diễn biến trên cho thấy, dù một bản thỏa thuận khung đã được thông qua cách đây không lâu, song Iran và nhóm P5+1 vẫn còn một chặng đường dài trước mắt để có thể đạt được bản thỏa thuận hạt nhân toàn diện. Công việc này càng trở nên gấp rút hơn và đòi hỏi quyết tâm mạnh mẽ hơn từ cả Iran và nhóm P5+1 khi mà thời hạn chót ngày 30/6 đang tới gần, đặc biệt trong bối cảnh bất đồng giữa các bên vẫn còn khá lớn.

(Theo Dangcongsan.vn)